ଚୀନ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଅଗ୍ରଗତି କରୁଛି । ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଛି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏହା ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଚନ୍ଦ୍ରରେ ତିନି ଜଣ ମହାକାଶ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅବତରଣ କରାଇବାରେ ସଫଳ ହେବ । ପ୍ରକୃତରେ, ଚୀନ ନିକଟରେ ତାହାର ମେଙ୍ଗଝୋଉ ଚନ୍ଦ୍ର ଯାନରେ ଏକ ସଫଳ ଏସ୍କେପ୍ ଫ୍ଲାଇଟ୍ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଛି । ଏହି ଯାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଚନ୍ଦ୍ରରେ ମହାକାଶ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅବତରଣ କରାଇ ପାରିବ। ମେଙ୍ଗଝୋଉର ଅର୍ଥ ମାଣ୍ଡାରିନ୍ ଭାଷାରେ ସ୍ୱପ୍ନର ଜାହାଜ । ଏହି ପରୀକ୍ଷଣ ୧୭ ଜୁନ୍ ମାସରେ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ୨୭ ବର୍ଷ ପରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଜିରୋ-ଆଲ୍ଟିଚ୍ୟୁଡ୍ ଏସ୍କେପ୍ ଫ୍ଲାଇଟ୍ ପରୀକ୍ଷଣ ଥିଲା । ପ୍ରଥମ ପରୀକ୍ଷଣ ୧୯୯୮ରେ ଶେନୋଝଉ ମହାକାଶ ଯାନ ସହିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ସଫଳତା କେବଳ ଚୀନର ବୈଷୟିକ ଦକ୍ଷତାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିନଥିଲା, ବରଂ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ମାନବ ମିଶନ ଏବଂ ସେଠାରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଉପସ୍ଥିତି ସ୍ଥାପନ କରିବା ଲାଗି ତାହାର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଯୋଜନାକୁ ମଧ୍ୟ ରେଖାଙ୍କିତ କରିଥିଲା ।
ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶନର ବୈଷୟିକ ଅଗ୍ରଗତି
ଏସିଆ ଟାଇମ୍ସର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଚୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମହାକାଶ ପ୍ରଶାସନ (CNSA) ଅନୁସାରେ, ମେଙ୍ଗଝୋଉ ମହାକାଶ ଯାନର ରିଟର୍ନ କ୍ୟାପ୍ସୁଲରେ ଲଞ୍ଚ ଏସ୍କେପ୍ ସିଷ୍ଟମ ବା ଟାଓ୍ୱାରର ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ସଲିଡ୍ ରକେଟ୍ ମୋଟର (SRMs) ଦ୍ୱାରା ଚାଳିତ। ଏହି ସିଷ୍ଟମ ଲଞ୍ଚ ସମୟରେ କୌଣସି ଜଣାଶୁଣା ପରିସ୍ଥିତିରେ କ୍ୟାପ୍ସୁଲକୁ ରକେଟରୁ ଦୁଇ ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ଅଲଗା କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ୧୭ ଜୁନ୍ର ପରୀକ୍ଷଣରେ ମହାକାଶ ଯାନ ଏବଂ ଏସ୍କେପ୍ ଟାଓ୍ୱାରର ମିଳିତ ସିଷ୍ଟମ ପ୍ରାୟ ୨୦ ସେକେଣ୍ଡରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଉଚ୍ଚତାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା, ଯାହା ଏହାର ବିଶ୍ୱସନୀୟତାକୁ ପ୍ରମାଣ କରିଥିଲା । ଏହି ବୈଷୟିକତା ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶନର ସୁରକ୍ଷା ନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, କାରଣ ଏହା ମହାକାଶ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଯେକୌଣସି ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ପରିସ୍ଥିତିରେ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି ।
ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ ଯୋଜନା
CNSA ତାଙ୍କର ଯୋଜନାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରି କହିଛି ଯେ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଲଙ୍ଗ ମାର୍ଚ୍ ୧୦ ରକେଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଦୁଇଟି ଅଲଗା ଲଞ୍ଚ କରାଯିବ । ପ୍ରଥମ ଲଞ୍ଚ ଲାନ୍ୟୁଏ (ଚନ୍ଦ୍ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର)କୁ ଚନ୍ଦ୍ର କକ୍ଷପଥରେ ପଠାଇବ, ଯେତେବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲଞ୍ଚ ମେଙ୍ଗଝୋଉ ମହାକାଶ ଯାନକୁ ନେଇ ଯିବ, ଯେଉଁଥିରେ ତିନି ଜଣ ମହାକାଶ ଯାତ୍ରୀ ରହିବେ । ଚନ୍ଦ୍ର କକ୍ଷପଥରେ ଉଭୟ ଯାନ ପରସ୍ପର ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହେବେ (ଡକିଂ), ଏହାପରେ ମହାକାଶ ଯାତ୍ରୀମାନେ ଲାନ୍ୟୁଏକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଅବତରଣ କରିବେ । ଏହି ରଣନୀତି ଏହି କାରଣରୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି କାରଣ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଲଙ୍ଗ ମାର୍ଚ୍ ୯ ରକେଟ ୨୦୩୦ ପରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ । CNSA ୨୦୨୭ରୁ ୨୦୩୦ ମଧ୍ୟରେ ଲଙ୍ଗ ମାର୍ଚ୍ ୧୦ର ତିନୋଟି ପ୍ରକ୍ଷେପଣ ଯୋଜନା କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୨୦୩୦ରେ ଚତୁର୍ଥ ଓ ପଞ୍ଚମ ଲଞ୍ଚ ଚନ୍ଦ୍ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ଓ ମହାକାଶ ଯାନ ପାଇଁ ହେବ।
ଚୀନରେ ବେସ୍ କ୍ୟାମ୍ପ ନିର୍ମାଣ ଆକାଂକ୍ଷା
ଚୀନର ଚନ୍ଦ୍ର ଯୋଜନା କେବଳ ମାନବ ଅବତରଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ନୁହେ। କିଛି ଚୀନୀ ଟିପ୍ପଣୀକାର ଏହାକୁ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖିଛନ୍ତି । ସିଚୁଆନର ଜଣେ କଲମିଷ୍ଟ ଗତ ମାସରେ ଲେଖିଥିଲେ ଯେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବା ଆମ ଦେଶର ଚନ୍ଦ୍ର ଅନ୍ୱେଷଣ ଯୋଜନାର କେବଳ ଏକ ଛୋଟ ଅଂଶ । ଆମର ବୃହତ୍ତର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଚନ୍ଦ୍ରକୁ ଚୀନରେ ବେସ୍ କ୍ୟାମ୍ପ ସ୍ଥାପନ କରିବା । ଏହି ବୟାନରୁ ସଙ୍କେତ ମିଳୁଛି ଯେ ଚୀନ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଆଧାର ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି, ଯାହା ଭବିଷ୍ୟତରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ, ସମ୍ବଳ ଉପଯୋଗ ଏବଂ ସମ୍ଭବତଃ ସାମରିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ । ଚନ୍ଦ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଉଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଜଳ ବରଫର ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁଁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଓ ରଣନୀତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଜଳକୁ ଜୀବନ ସମର୍ଥନ ଏବଂ ରକେଟ ଇନ୍ଧନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।
ଚୀନର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଭାଗୀଦାରୀ
ଚୀନ ତାହାର ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶନରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବାର କଥା କହିଛି । ଏହା ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ଲୁନାର ରିସର୍ଚ୍ଚ ଷ୍ଟେସନ (ILRS) ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଆରମ୍ଭ କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ରୁଷିଆ, ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା, ବେଲାରୁସ, ଆଜେରବୈଜାନ, ଭେନେଜୁଏଲା, ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ମିଶର ଭଳି ଦେଶ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଆମେରିକାର ଆର୍ଟେମିସ ପ୍ରୋଗ୍ରାମର ବିକଳ୍ପ ଅଟେ, ଯେଉଁଥିରେ ଚୀନକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇ ନାହିଁ, କାରଣ ଆମେରିକୀୟ ଆଇନ (ୱୁଲ୍ଫ ଆମେଣ୍ଡମେଣ୍ଟ) NASAକୁ ଚୀନ ସହିତ ସହଯୋଗ କରିବାରୁ ରୋକିଥାଏ । ILRSର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଏକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଧାର ସ୍ଥାପନ କରିବା, ଯାହା ସମସ୍ତ ଭାଗୀଦାର ଦେଶ ପାଇଁ ଖୋଲା ରହିବ ।
ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ମହାକାଶ ଦୌଡ଼ରେ ଚୀନର ସ୍ଥିତି
ଚୀନର ମହାକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗତ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବିକଶିତ ହୋଇଛି । ୨୦୦୩ରେ ପ୍ରଥମ ମହାକାଶ ଯାତ୍ରୀ ପଠାଇବାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୨୦୧୧ରେ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ଚାଙ୍ଗଏ ମିଶନ ମାଧ୍ୟମରେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରୁ ନମୁନା ଆଣିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଚୀନ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି। ଚାଙ୍ଗଏ ୬ ମିଶନ ୨୦୨୪ରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ସୁଦୂର ଅଂଶରୁ ନମୁନା ଫେରାଇ ଆଣିଥିଲା, ଯାହା ଏକ ଐତିହାସିକ ସଫଳତା ଥିଲା । ଅପରପକ୍ଷରେ, ଆମେରିକାର ଆର୍ଟେମିସ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ବିଳମ୍ବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି, ବିଶେଷତଃ ମହାକାଶ ଯାନ ଏବଂ ଲ୍ୟାଣ୍ଡରର ବୈଷୟିକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଯୋଗୁଁ । କିଛି ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ, ଚୀନ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଚନ୍ଦ୍ରରେ ମାନବ ଅବତରଣରେ ଆମେରିକାକୁ ପଛରେ ପକାଇ ପାରେ ।
