ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଜାତୀୟ ଗ୍ରାମୀଣ ନିଶ୍ଚିତ କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ଯୋଜନା (ମନରେଗା)ରୁ ୮.୭୬ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଓଡ଼ିଶା ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି।
ଲିବଟେକ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଆଧାର ଆଧାରିତ ପେମେଣ୍ଟ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ (ଏବିପିଏସ୍)ର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଏହା ପଛରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି।
‘ଓଡ଼ିଶାରେ ମନରେଗା: ଆହ୍ଵାନ ଓ ସୁଯୋଗର ମଧ୍ୟବର୍ଷ ବିଶ୍ଳେଷଣ’ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ପୂର୍ବବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାରେ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି ହ୍ରାସ ପାଇଛି।
ଏପ୍ରିଲରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମଧ୍ୟରେ ରାଜ୍ୟରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୯୫ ଲକ୍ଷ ଥିଲା। ପ୍ରଥମ ଛଅ ମାସରେ ହାରାହାରି ୮.୭ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ମନରେଗା ତାଲିକାରୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ଫଳରେ ୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ନେଟ୍ ଶ୍ରମିକ ତାଲିକା ଡିଲିଟ୍ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ଦେଶର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ୩ଟି ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି। ସେହି ସମୟରେ ୧.୩ ଲକ୍ଷ ନୂଆ ଶ୍ରମିକ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଥିଲେ ହେଁ ଏହି ସଂଯୋଗକୁ ୧୦.୧ ଲକ୍ଷ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି।
ରିପୋର୍ଟରେ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଏବିପିଏସ ପାଇଁ ପ୍ରୟାସକୁ ଦାୟୀ କରାଯାଇଛି ଯାହା ଫଳରେ ଅନେକ ପ୍ରକୃତ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇଛି । କୋରାପୁଟ ଓ ବଲାଙ୍ଗୀର ଭଳି ଅନେକ ଜିଲ୍ଲାରେ କ୍ଷେତ୍ର ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଅନେକ ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରଶାସନିକ ତ୍ରୁଟି କିମ୍ବା ବୈଷୟିକ ତ୍ରୁଟି ଯୋଗୁଁ ଯୋଗ୍ୟ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଭୁଲବଶତଃ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି।
ଗତବର୍ଷ ଜାନୁଆରୀରେ ଏମଓଆରଡି ମନରେଗା ପାଇଁ ଆଧାର ଆଧାରିତ ପେମେଣ୍ଟ ସିଷ୍ଟମକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିଥିଲା । ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଏବିପିଏସ ଯୋଗ୍ୟତା ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଚାପରେ ଅଧିକାରୀମାନେ ଏବିପିଏସ ପାଇଁ ବୈଷୟିକ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିନପାରିବାରୁ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ମନରେଗା ଡାଟାବେସରୁ ହଟାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ଲିବଟେକ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ଗବେଷକ ଚକ୍ରଧର ବୁଦ୍ଧ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ଅଭ୍ୟାସକୁ ଭୁଲ ଭାବରେ ବିଲୋପ କରିବାର ବିଭିନ୍ନ ମାମଲା ସହିତ ଯୋଡ଼ାଯାଇଛି, ଯାହା ଫଳରେ ଅନେକ ପ୍ରକୃତ ଶ୍ରମିକ ସେମାନଙ୍କର ଉଚିତ ଫାଇଦା ପାଇବାରେ ଅସମର୍ଥ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ମନରେଗା ଶ୍ରମିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୬.୭ ପ୍ରତିଶତ ଏବିପିଏସ୍ ପାଇଁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଅଛନ୍ତି।
ଏହି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ନିଯୁକ୍ତିରେ ୪୮.୪ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ଘଟିଥିବା ବିଶ୍ଳେଷଣରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି। ୨୦୨୨-୨୩ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୧୦.୪ କୋଟିରୁ ୧୧.୩ କୋଟି- ୮.୬ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଦିବସ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ପରେ ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ (ପ୍ରଥମ ଛଅ ମାସ)ରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ହ୍ରାସ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦିବସ ୫.୮ କୋଟି (୪୮.୪ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ)କୁ ଖସି ଆସିଛି।
