ବଲୁଚିସ୍ତାନ-ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ସୀମାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ଅଞ୍ଚଳ, ଯାହାର ଇତିହାସ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ, ଅସନ୍ତୋଷ ଓ ବିଦ୍ରୋହରେ ଭରା। ଏହି ତତଲା ଉପତ୍ୟକା ଓ ପାହାଡ଼ିଆ ଭୂମିରେ ବଲୁଚ ଜନଜାତିଙ୍କର ଏକ ଦୀର୍ଘ ଓ ନିରନ୍ତର ସଂଘର୍ଷର କାହାଣୀ ଲୁଚି ରହିଛି। ଏହି କାହାଣୀ କେବଳ ସ୍ୱାଧୀନତାର ନୁହେଁ, ବରଂ ନ୍ୟାୟ, ସମାନତା ଓ ଆତ୍ମପରିଚୟ ପାଇଁ ଏକ ଜନଗଣର ଅବିଚଳ ଲଢ଼େଇ।
ବଲୁଚିସ୍ତାନର ବିଦ୍ରୋହର ଇତିହାସ ଶତାବ୍ଦୀ ପୁରୁଣା। ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମୀର ଜଲାଲ ଖାନ ୪୪ଟି ବଲୁଚ ଜନଜାତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ଏକ ସ୍ୱାଧୀନ ବଲୁଚିସ୍ତାନର ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଥିଲେ। ପଂଚଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମୀର ଚାକର ରିନ୍ଦ ଏହି ଧାରଣାକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କଲେ। କିନ୍ତୁ ୧୯୪୮ରେ ପାକିସ୍ତାନ ଗଠନ ସମୟରେ, ବଲୁଚିସ୍ତାନକୁ ମୋହାମ୍ମଦ ଆଲୀ ଜିନ୍ନାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପାକିସ୍ତାନରେ ବଳପୂର୍ବକ ମିଶ୍ରଣ କରାଗଲା। ଏହା ବଲୁଚଙ୍କ ସହିତ ଧୋକା ଥିଲା । କାରଣ ବଲୁଚ ନିଜକୁ ପାକିସ୍ତାନଠାରୁ ଅଲଗା ଭାବୁଥିଲେ । ଏହା ସହିତ ଇସଲାମିକ ଏକତା ଭାବେ ସେମାନେ ବିଭାଜନ କାଳରେ ମୁସଲିମ ଲିଗକୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲା । ଏହା ବଲୁଚ ଜନଗଣଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବିଶ୍ୱାସଘାତକତା ଥିଲା, ଯାହା ବିଦ୍ରୋହର ବୀଜ ବୁଣିଲା ।
)
୧୯୪୮ ପରେ ବଲୁଚିସ୍ତାନରେ ପାକିସ୍ତାନ ସରକାରଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୋଟ ୫ଟି ପ୍ରମୁଖ ସଶସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ରୋହ ହୋଇଛି। ୧୯୫୮, ୧୯୬୨, ୧୯୭୩, ୨୦୦୪ ଓ ବର୍ତ୍ତମାନର ଚାଲୁଥିବା ବିଦ୍ରୋହ ବଲୁଚ ଜନଗଣଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ। ସେମାନେ ସ୍ୱାୟତ୍ତଶାସନ, ସମାନ ଅଧିକାର ଓ ବଲୁଚିସ୍ତାନର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ଯେପରିକି ଗ୍ୟାସ ଓ ଖଣିଜ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦାବି କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସୁଇ ଗ୍ୟାସ କ୍ଷେତ୍ର ପାକିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇଛି, କିନ୍ତୁ ବଲୁଚ ଜନଗଣ ଅଭିଯୋଗ କରନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଏହାର ଲାଭରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି।
୨୦୦୪ରୁ ବଲୁଚିସ୍ତାନ ଲିବରେସନ ଆର୍ମୀ (BLA) ଏହି ବିଦ୍ରୋହକୁ ନେତୃତ୍ୱ ଦେଉଛି। ସେମାନେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସୈନ୍ୟ ଓ ସରକାରୀ ଅବସଂରଚନା ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି। ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏହି ସଂଘର୍ଷ ଆହୁରି ତୀବ୍ର ହୋଇଛି। ସାମ୍ପ୍ରତିକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, BLA ସୁରାବ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସହରରେ ପୁଲିସ ଷ୍ଟେସନ ଓ ସରକାରୀ ଅଫିସ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହାସଲ କରିଛି। ଏହା ସହିତ, ବଲୁଚ ନେତାମାନେ ଜାତିସଂଘ ଓ ଭାରତ ଭଳି ଦେଶମାନଙ୍କଠାରୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମର୍ଥନ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି।
ବଲୁଚ ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ସଂଘର୍ଷରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ସେମାନେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଦମନ, ବଲପୂର୍ବକ ଗାୟବ ଓ ମାନବାଧିକାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ରାସ୍ତାକୁ ଓହ୍ଲାଇଛନ୍ତି। ଅନେକ ବଲୁଚ ଯୁବକଙ୍କୁ ଗୁଇନ୍ଦା ସଂସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ଉଠାଇ ନିଆଯାଉଥିବା ଅଭିଯୋଗ ରହିଛି। ଏହି ସଂଘର୍ଷରେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଜୀବନ ହରାଇଛନ୍ତି, ଏବଂ ଅଞ୍ଚଳଟି ଅଶାନ୍ତିରେ ଜର୍ଜରିତ।ବଲୁଚିସ୍ତାନର ସଂଘର୍ଷ କେବଳ ସଶସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ରୋହରେ ସୀମିତ ନୁହେଁ। ଏହା ଏକ ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂକଟ ମଧ୍ୟ। ଅଞ୍ଚଳରେ ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ମୌଳିକ ସୁବିଧାର ଅଭାବ ରହିଛି। ଅନେକ ବଲୁଚ ଅଭିଯୋଗ କରନ୍ତି ଯେ ସରକାର ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଉପେକ୍ଷା କରିଛି, ଯାହା ଅସନ୍ତୋଷକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଛି। ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୁଦାୟର ଧ୍ୟାନ ଏହି ସଂଘର୍ଷ ଆଡ଼କୁ ସୀମିତ ହୋଇଛି, ଯାହା ବଲୁଚ ଜନଗଣଙ୍କ ନିରାଶାକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଛି।
ବଲୁଚିସ୍ତାନର ଏହି ବିଦ୍ରୋହ ଏକ ଅଞ୍ଚଳର କାହାଣୀ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏକ ଜନଗଣର ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା, ସଂସ୍କୃତି ଓ ଅଧିକାର ପାଇଁ ଦୀର୍ଘ ସଂଗ୍ରାମ। ଏହା ଏକ ଏପରି ଲଢ଼େଇ, ଯେଉଁଥିରେ ବଲୁଚ ଜନଗଣ ନିଜର ପରିଚୟ ଓ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଲଢୁଛନ୍ତି। ଏହି ସଂଘର୍ଷର ଭବିଷ୍ୟତ କ’ଣ ହେବ, ତାହା କେବଳ ସମୟ ହିଁ କହିପାରିବ।
ALSO READ https://purvapaksa.com/birthday-message-i-am-at-naveen-niwas/
Birthday message: I am at Naveen Niwas.।। ଜନ୍ମଦିନର ବାର୍ତ୍ତା: ମୁଁ ନବୀନ ନିବାସରେ ଅଛି!