ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ (ଆରବିଆଇ) ତା’ର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏକ ନୂଆ ଉପାୟ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଏବେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ନିବେଶ କରିବା ଅପେକ୍ଷା ସୁନାରେ ଅଧିକ ନିବେଶ କରୁଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଭାରତ ସରକାର ନିଜର ସଞ୍ଚୟକୁ କେବଳ ଡଲାରରେ ରଖିବା ବଦଳରେ ବିଭିନ୍ନ ଜିନିଷରେ ବିଭାଜନ କରୁଛି। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଘଟୁଛି, କାରଣ ଅନେକ ଦେଶ ଏବେ ଡଲାର ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହାନ୍ତି। ଆମେରିକାର ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଭାଗ ଏବଂ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ଗତ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ଏହି ବର୍ଷ ଜୁନ୍ ମାସରେ ଭାରତ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ କମ୍ ନିବେଶ କରିଛି। କିନ୍ତୁ ସୁନା ଭଣ୍ଡାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ତଥାପି, ଭାରତ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ନିବେଶ କରୁଥିବା ଶୀର୍ଷ ୨୦ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅଛି। ଏହା ସାଉଦି ଆରବ ଏବଂ ଜର୍ମାନୀଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଆଗରେ ରହିଛି। ଇକୋନୋମିକ ଟାଇମ୍ସ ଅନୁସାରେ, ୨୦୨୫ ଜୁନ୍ ମାସରେ ଭାରତ ପାଖରେ ୨୨୭ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ଥିଲା। ଗତ ବର୍ଷ ଜୁନ୍ ମାସରେ ଏହି ପରିମାଣ ୨୪୨ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା।
ଡଲାରର ମହତ୍ତ୍ୱ କାହିଁକି କମୁଛି?
ଡଲାରର ମହତ୍ତ୍ୱ କମିବାର କାରଣ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ଦେଶମାନେ ଏବେ ନିଜର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାରକୁ ବିଭିନ୍ନ ଜିନିଷରେ ବିଭାଜନ କରୁଛନ୍ତି। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ଉତ୍ତେଜନା ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ। ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ ବଡ଼ୋଦାର ମୁଖ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତିବିତ୍ ମଦନ ସାବନାଭିସ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ସୁନା ଭଣ୍ଡାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ଏହା ସହିତ, ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ପରିସମ୍ପତ୍ତିରେ ମଧ୍ୟ ବିବିଧତା ଆଣିଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ, ଚୀନ ଏବଂ ବ୍ରାଜିଲ ସମେତ ଅନେକ ଦେଶ ଏଥିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରୁଛନ୍ତି। ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ବକେୟା ଷ୍ଟକ ଡଲାରର ମୂଲ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଏ। ଗତ ବାର ମାସରେ ଡଲାରରେ ବହୁତ ଉତ୍ଥାନ-ପତନ ଦେଖାଯାଇଛି।
ଭାରତ ପାଖରେ କେତେ ସୁନା?
ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ଏହି ସମୟରେ ଭାରତ ପ୍ରାୟ ୩୯.୨୨ ମେଟ୍ରିକ ଟନ ସୁନା କିଣିଛି। ୨୦୨୫ ଜୁନ ୨୭ ସୁଦ୍ଧା ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାରରେ ସୁନାର ପରିମାଣ ୮୭୯.୯୮ ମେଟ୍ରିକ ଟନ ଥିଲା। ଗତ ବର୍ଷ ୨୮ ଜୁନରେ ଏହା ୮୪୦.୭୬ ମେଟ୍ରିକ ଟନ ଥିଲା।
ଡଲାରରେ ହ୍ରାସ
ଆଇଡିଏଫସି ଫାର୍ଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କର ଅର୍ଥନୀତିବିତ୍ ଗୌରା ସେନଗୁପ୍ତା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏକ ବର୍ଷରେ ତା’ର ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ୧୪.୫ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ହ୍ରାସ କରିଛି। ଏହା ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ କମ ସୁଧ ମିଳୁଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଘଟିଛି। ଏହା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ଭାରତ ତାହାର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାରକୁ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲ୍ରୁ ହଟାଇ ଅନ୍ୟ ଜିନିଷରେ ଲଗାଉଛି।
ଗୌରା ସେନଗୁପ୍ତା ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ସମୟରେ, ସୁନାର ଭଣ୍ଡାରରେ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଛି। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାରରେ ବିବିଧତା ଆଣିବା ଏବଂ ଆମେରିକା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଜୋଖିମଗୁଡ଼ିକୁ ହ୍ରାସ କରିବାର ଚେଷ୍ଟା। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆମେରିକୀୟ ସରକାରର ଖରାପ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ହେତୁ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ସୁଧ ହାର ଉଚ୍ଚ ରହିଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଭାରତ ସରକାର ଏବେ ଆମେରିକୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ କମ ଭରସା କରୁଛି।
ଅନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କର କ’ଣ ଅବସ୍ଥା?
ଭାରତ ପାଖରେ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ଷ୍ଟକ ଡିସେମ୍ବର ମାସରେ ସବୁଠାରୁ କମ ଥିଲା। ଏହା ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଘଟିଥିଲା। ୨୦୨୫ ଅଗଷ୍ଟ ୨୨ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତ ପାଖରେ ୬୯୦ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାର ଥିଲା। ଏଥିରୁ ପ୍ରାୟ ୨୨୭ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ଅଛି।
ଚୀନ, ଯିଏ ଜାପାନ ଓ ୟୁକେ ପରେ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲ୍ର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଧାରକ, ସେ ମଧ୍ୟ ତା’ର ଅଂଶଧନକୁ ହ୍ରାସ କରିଛି। ୨୦୨୫ ଜୁନ୍ ମାସରେ ଚୀନ ପାଖରେ ୭୫୬ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲ୍ ଥିଲା, ଯେତେବେଳେ କି ୨୦୨୪ ଜୁନ୍ ମାସରେ ଏହି ପରିମାଣ ୭୮୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା। ଏହାର ବିପରୀତରେ, ଇଜ୍ରାଏଲ ଏହି ସମୟରେ ଆମେରିକୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ବିଲରେ ତା’ର ନିବେଶକୁ ବେଶ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି।
ALSO READ https://purvapaksa.com/mohan-dharmendra-meeting-wickets-will-fall-on-both-sides/
Mohan-Dharmendra meeting II ମୋହନ-ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ଭେଟଘାଟ: ଉଭୟପଟୁ ୱିକେଟ ପଡ଼ିବ!
