Indus water: ପାକ୍ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣର ଜବାବରେ ଭାରତ ୧୯୬୦ ମସିହାର ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା ସହ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସିନ୍ଧୁ ନଦୀଜଳ ପ୍ରବାହକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଛି।
ସିନ୍ଧୁ ନଦୀର ଜଳ ଯେପରି ନଷ୍ଟ ନ ହୁଏ କିମ୍ବା ପାକିସ୍ତାନକୁ ପ୍ରବାହିତ ନ ହୁଏ, ତାହା ଭାରତ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ ବୋଲି ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ ସରକାର କହିଛନ୍ତି। ନଦୀର ଜଳ ପାକିସ୍ତାନରେ ପହଂଚିବାରୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ, ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଏବଂ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ତିନୋଟି ଦିଗରେ ଯୋଜନା ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ପାକିସ୍ତାନର ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଭୟଙ୍କର ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ଜବାବରେ ଭାରତ ୧୯୬୦ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପରେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି।
ଜଳଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରୀ ସିଆର ପାଟିଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗୋଟିଏ ବୁନ୍ଦା ପାଣି ଯେପରି ନଷ୍ଟ ନହୁଏ ସେଥିପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବ। ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଅଧିକ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ସିନ୍ଧୁ ଅବବାହିକା ନଦୀଉପରେ ବନ୍ଧର କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ସରକାର ଏହି ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବିଧିବଦ୍ଧ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଜାରି କରିଥିଲେ ଏବଂ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଘୋଷଣା କରିବାର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପରେ ଗୁରୁବାର ଏହାକୁ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।
ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ସିନ୍ଧୁ କମିଶନରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୈଠକ, ଡାଟା ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଏବଂ ନୂତନ ପ୍ରକଳ୍ପର ଆଗୁଆ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ସମେତ ସମସ୍ତ ଚୁକ୍ତି ବାଧ୍ୟତାମୂଳକତାକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଯାଇଛି। ଏହି ଚୁକ୍ତି ଏବେ ସ୍ଥଗିତ ରହିଥିବାରୁ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ସହ ବିନା ଅନୁମୋଦନ କିମ୍ବା ପରାମର୍ଶରେ ନଦୀ ଉପରେ ଡ୍ୟାମ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ସ୍ୱାଧୀନ।
ଭାରତର ଜଳସମ୍ପଦ ସଚିବ ଦେବଶ୍ରୀ ମୁଖାର୍ଜୀ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଲେଖିଥିବା ଏକ ଚିଠିରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ପାକିସ୍ତାନ ପକ୍ଷରୁ କ୍ରମାଗତ ସୀମାପାର ଆତଙ୍କବାଦ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତର ଅଧିକାରରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି।
ସଚ୍ଚୋଟ ଭାବରେ ଏକ ଚୁକ୍ତିକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବାର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକତା ଏକ ଚୁକ୍ତିର ମୌଳିକ ଅଟେ । କିନ୍ତୁ ଏହା ବଦଳରେ ଭାରତୀୟ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରକୁ ପାକିସ୍ତାନ ଟାର୍ଗେଟ କରି କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ସୀମାପାର ଆତଙ୍କବାଦ ଜାରି ରଖିଥିବା ଆମେ ଦେଖିଛୁ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ଭାରତର ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ପାକିସ୍ତାନ ଗୁରୁବାର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି କହିଛି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ପାକିସ୍ତାନର ଜଳ ପ୍ରବାହକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଯୁଦ୍ଧ କାର୍ଯ୍ୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯିବ। ସୀମାପାର ନଦୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ୯ ବର୍ଷ ର ଆଲୋଚନା ପରେ ୧୯୬୦ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ ଉଭୟ ଦେଶ ଏହି ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ ।
ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ ଅନେକ ଦଣ୍ଡମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ନାଗରିକଙ୍କ ଭିସା ବାତିଲ କରିବା, ପାକିସ୍ତାନୀ ସାମରିକ ସହଯୋଗୀଙ୍କୁ ବହିଷ୍କାର କରିବା, ଅଟାରୀ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଟ୍ରାନଜିଟ ପୋଷ୍ଟ ଏବଂ ଅକ୍ଟ୍ରୋୟ ପୋଷ୍ଟକୁ ତୁରନ୍ତ ବନ୍ଦ କରିବା ଏବଂ କୂଟନୈତିକ ମିଶନକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।
ପାକିସ୍ତାନ ଉପରେ ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ
ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ଭାରତ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା ଦ୍ୱାରା ପାକିସ୍ତାନର କୃଷି ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜଳ ତଥ୍ୟ ବଣ୍ଟନ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେବ ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ଫସଲ ଋତୁରେ ପ୍ରବାହ ହ୍ରାସ ପାଇବ।
ବିଶ୍ୱବ୍ୟାଙ୍କର ମଧ୍ୟସ୍ଥତାରେ ହୋଇଥିବା ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ପୂର୍ବ ନଦୀ ସତଲେଜ, ବ୍ୟାସ ଓ ରାବି ଭାରତକୁ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ନଦୀ ସିନ୍ଧୁ, ଜେଲମ୍ ଓ ଚେନାବ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ବାର୍ଷିକ ହାରାହାରି ୧୩୫ ଏମଏଏଫ ମୁଖ୍ୟତଃ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ଏହି ଚୁକ୍ତିରେ ଏକତରଫା ବାତିଲ ଅନୁମତି ଦେବାର କୌଣସି ଧାରା ନାହିଁ।
ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଉତ୍ତେଜନା ସତ୍ତ୍ୱେ କର୍ତାରପୁର କରିଡର ଖୋଲା, କମିଛି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା