HMPV: ଚୀନରେ ବ୍ୟାପୁଥିବା କୋଭିଡ୍ ଭଳି ଭୂତାଣୁ ଏଚଏମପିଭି ଏବେ ଭାରତରେ ଆତଙ୍କ ଖେଳାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ୩ଟି ମାମଲା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଏହି ଭୂତାଣୁ ବିଷୟରେ କୁହାଯାଏ ଯେ ୨୦୦୧ ମସିହାରେ ଏହା ପ୍ରଥମେ ମନୁଷ୍ୟମାନଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅନେକ ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଏହି ଭୂତାଣୁ ୨୦୦ରୁ ୪୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। ପ୍ରଥମେ ଏହା ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କୁ ସଂକ୍ରମିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ମଣିଷ ପାଇଁ ବିପଦ ପାଲଟିଛି।
ଚୀନରେ କରୋନା ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଉଥିବା ହ୍ୟୁମାନ ମେଟାପ୍ୟୁମୋଭାଇରସ୍ (ଏଚଏମପିଭି) ଏବେ ଭାରତରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ସୋମବାର ଦିନ ଜଣେ ୩ ମାସର ନାବାଳିକା କରୋନାରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଜଣେ ୮ ମାସର ଶିଶୁ ମଧ୍ୟ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା। ଏହାପରେ ଗୁଜରାଟରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ମାମଲା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ବିଶେଷ କରି ୨ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ଛୋଟ ପିଲାମାନେ ଏହି ଭୂତାଣୁଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି।
କିନ୍ତୁ ଏହା କୌଣସି ନୂଆ ଭୂତାଣୁ ନୁହେଁ। ଆମେରିକା ସରକାରଙ୍କ ସେଣ୍ଟର ଫର୍ ଡିଜିଜ୍ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ ଆଣ୍ଡ ପ୍ରିଭେନ୍ସନ୍ (ସିଡିସି) ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୦୧ ମସିହାରେ ଏହି ଭୂତାଣୁ ମଣିଷକୁ ସଂକ୍ରମିତ କରିପାରେ ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା। କିନ୍ତୁ କ’ଣ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ଏହି ଭୂତାଣୁ ୨୦୦-୪୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ଆମ ଚାରିପାଖରେ ରହିଛି। ପୂର୍ବରୁ ଏହା କେବଳ ହମ୍ମିଂ ପକ୍ଷୀଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିଲା। ତେଣୁ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ‘ପକ୍ଷୀ ଭୂତାଣୁ’ ମଣିଷ ପାଖରେ କେମିତି ପହଞ୍ଚିଲା ଓ ଏବେ ତାକୁ ଅସୁସ୍ଥ କରିଦେଲା?
ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଭୂତାଣୁ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କଠାରେ ବ୍ୟାପିଥିଲା
ସାଇନ୍ସ ଡାଇରେକ୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ମାନବ ମେଟାପ୍ୟୁମୋଭାଇରସ୍ (ଏଚଏମପିଭି) ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ମଣିଷ ଏବଂ ପଶୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଜନିତ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବା ନୂଆ କଥା ନୁହେଁ। ଯଦିଓ ୨୦୦୧ମସିହାରେ ଏହି ଭୂତାଣୁ ପ୍ରଥମେ ମନୁଷ୍ୟଙ୍କଠାରେ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲା, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଏହା ୨୦୦-୪୦୦ ବର୍ଷପୂର୍ବେ ପକ୍ଷୀଙ୍କଠାରୁ ମଣିଷକୁ ଆସିଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଏହାକୁ ଏଭିଆନ୍ ମେଟାପ୍ୟୁମୋଭାଇରସ୍ କୁହାଯାଉଥିଲା।
କିନ୍ତୁ ସେବେଠାରୁ ଏହି ଭୂତାଣୁ ବାରମ୍ବାର ନିଜକୁ ବଦଳାଇ ମଣିଷ ଶରୀରରେ ଏପରି ରୂପାନ୍ତରିତ କରିଛି ଯେ ଏବେ ଏହା ପକ୍ଷୀ ନୁହେଁ, କେବଳ ମଣିଷକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି। ଏହାର ‘ଆଡଜଷ୍ଟମେଣ୍ଟ’ ଏତେ ସଠିକ ହୋଇଗଲା ଯେ ପୃଥିବୀର ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଏହି ଭୂତାଣୁରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇସାରିଲେଣି।
ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଏବଂ ଭୂତାଣୁର ମୁକାବିଲା
ଆମ ଶରୀରର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଆଣ୍ଟିବଡି ଏବଂ ଟି କୋଷ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। କିନ୍ତୁ ଏଚଏମପିଭି ଚତୁରତାର ସହ ଆମର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତିକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଥାଏ। ଏହା ଟି କୋଷରେ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ୍ ସେଲ୍ ଡେଥ୍ ରିସେପ୍ଟର୍ସ ବୃଦ୍ଧି କରି ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାକୁ ମନ୍ଥର କରିଥାଏ।
ଏହି ଭୂତାଣୁ ବିରୋଧରେ ଆମର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ସବୁଦିନ ପାଇଁ ରହିନଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ ଏହା ବାରମ୍ବାର ସାମାନ୍ୟ ସଂକ୍ରମଣର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ତେବେ ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ସାମାନ୍ୟ ହୋଇଥାଏ। ୨୦୨୪ରେ ଚୀନରେ ମହାମାରୀ ବ୍ୟାପିବାର ଖବର ଆସିଥିଲା। ୨୦୨୩ରେ ନେଦରଲାଣ୍ଡ, ବ୍ରିଟେନ, ଫିନଲାଣ୍ଡ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, କାନାଡା ଓ ଆମେରିକା ଭଳି ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଭୂତାଣୁ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲା।
ଏହା କରୋନା ଭଳି ମାରାତ୍ମକ ହୋଇପାରେ କି?
କରୋନା ଭଳି ବିସ୍ଫୋରକ ଢଙ୍ଗରେ ବ୍ୟାପୁଥିବା ଏହି ଭୂତାଣୁର ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ଭାରିଏଣ୍ଟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିନାହିଁ। ଏହି ଭୂତାଣୁ ସବୁ ବୟସର ଲୋକଙ୍କୁ ସଂକ୍ରମିତ କରିପାରେ।
ପିଲା, ଛୋଟ ପିଲା, ବିଶେଷ କରି ୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ପିଲା। ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି କମ୍ ଥିବା ଲୋକ: ଯେପରିକି କର୍କଟ, ଏଚଆଇଭି କିମ୍ବା ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତ୍ୟାରୋପଣ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି।
ଏହି କାରଣରୁ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଜ୍ୱର, କାଶ, ନାକ ବନ୍ଦ ହେବା ଏବଂ ନିଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଅସୁବିଧା ଭଳି ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇଥାଏ। ତେବେ ସଂକ୍ରମଣ ବଢ଼ିଲେ ଏହି ଭୂତାଣୁ ବ୍ରୋଙ୍କାଇଟିସ୍ ବା ନିମୋନିଆ ପାଇଁ ଦାୟୀ ହୋଇପାରେ। ଏହି ଭୂତାଣୁର ଇନକ୍ୟୁବେସନ୍ ଅବଧି ସାଧାରଣତଃ ତିନିରୁ ଛଅ ଦିନ ହୋଇଥାଏ।
ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବା ପରେ ଲକ୍ଷଣ ବିକଶିତ ହେବା ପାଇଁ ଇନକ୍ୟୁବେସନ୍ ପିରିୟଡ୍ ହେଉଛି ସମୟ। ସଂକ୍ରମଣ କେତେ ଗମ୍ଭୀର ତାହା ଉପରେ ଏହା ନିର୍ଭର କରୁଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ କରୋନା ଭଳି ବିସ୍ଫୋରକ ଢଙ୍ଗରେ ବ୍ୟାପିଥିବା ଏହି ଭୂତାଣୁର ଏଭଳି କୌଣସି ଭାରିଏଣ୍ଟ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିନାହିଁ।
କରୋନା ସହ ଏହା କେତେ ମେଳ ଖାଉଛି?
ଉଭୟ ଏଚଏମପିଭି ଭୂତାଣୁ ଏବଂ କୋରୋନା ଭୂତାଣୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପରିବାରର ଅଂଶ। ଏଚଏମପିଭି ଭୂତାଣୁ ପାରାମାଇକ୍ସୋଭିରିଡି ପରିବାରର ହୋଇଥିବାବେଳେ କୋରୋନା ଭୂତାଣୁ କୋରୋନାଭିରିଡି ପରିବାରର ଅଂଶ ଅଟେ। ଏହାସତ୍ତ୍ୱେ ଅନେକ ଜିନିଷ ମିଶୁଛି।
- ପ୍ରଥମତଃ, ଉଭୟ ଭୂତାଣୁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ। ଶ୍ୱାସରୋଗ ପାଇଁ ଏହା ଆହୁରି ମାରାତ୍ମକ ହୋଇଯାଏ।
- ଦ୍ୱିତୀୟତଃ, କାଶ ଓ ଛିଙ୍କ ସମୟରେ ନିର୍ଗତ ହେଉଥିବା ଥୂମ୍ବ କଣିକା ମାଧ୍ୟମରେ ଉଭୟ ଭୂତାଣୁ ବ୍ୟାପିଥାଏ। ଏହା ହାତ ମିଳାଇବା, ଆଲିଙ୍ଗନ କରିବା କିମ୍ବା ପରସ୍ପରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବା ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପିପାରେ।
- ତୃତୀୟତଃ, ଉଭୟ ଭୂତାଣୁର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟ ସମାନ। ଏଥିରେ ଜ୍ୱର, କାଶ, ଗଳା ଯନ୍ତ୍ରଣା, ବାନ୍ତି ଏବଂ ନିଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଅସୁବିଧା ହୁଏ।
- ଚତୁର୍ଥତଃ, କରୋନା ଓ ଏଚଏମପିଭି ଶିଶୁ, ବୟସ୍କ ଏବଂ ଦୁର୍ବଳ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ବିପଦରେ ରହିଛି। ବୟସ୍କଙ୍କଠାରେ ଏଚଏମପିଭି ଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥିବା ୪୦% କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିମୋନିଆ ହୋଇପାରେ।
- ପଞ୍ଚମ, ଉଭୟ ଭୂତାଣୁରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବାର ଏକମାତ୍ର ଉପାୟ ଅଛି। କୋଭିଡ୍ ସମୟରେ ଯେପରି ହାତ ସଫା ରଖିବା, ମାସ୍କ ପିନ୍ଧିବା ଏବଂ ସାମାଜିକ ଦୂରତା ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା, ସେହିଭଳି ଏଚଏମ୍ପିଭିରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବାପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅସ୍ତ୍ର ହେଉଛି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଓ ସତର୍କତା।
ଜାନୁଆରୀ ସହ ଭୂକମ୍ପର ସମ୍ପର୍କ କ’ଣ? କ’ଣ ପାଇଁ ଜାନୁଆରୀରେ ଆସିଥାଏ ଭୂକମ୍ପ?
