ପୁରୀର ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ମାତ୍ର ଏକ ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥଳ ନୁହେଁ; ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ଆତ୍ମା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ପ୍ରତୀକ। ଏହି ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳ ଚାରିଦିଗରେ ସରକାର, ପ୍ରଶାସନ ଓ ରାଜନୀତିର ଜାଲ ବିଛାଇ ରହିଛି। ଗତ କିଛିମାସ ଧରି ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ ନେଇ ଯେପରି ସନ୍ଧି-ବିସନ୍ଧି ଚାଲିଛି, ତାହାର ମୁଖ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ହେଲେ — ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିଚାଳନା କମିଟିରେ ନିଯୁକ୍ତ ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମୁର୍ମୁ।
ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଯୋଗଦାନ — ଏକ ନୂତନ ଶକ୍ତି ସମୀକରଣ
ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମୁର୍ମୁ, ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ଲେଫଟେନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଓ ପୂର୍ବତନ ସିଏଜି ଭାବେ ପରିଚିତ। ତାଙ୍କ ପ୍ରଶାସନିକ ଅନୁଭବ ଓ ମୋଦୀଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥିର। ସେ ଯେପରି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିଚାଳନା କମିଟିରେ ମୋଦୀଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବେ ଯୋଗଦେଇଛନ୍ତି, ସେଥିଠାରୁ ମନ୍ଦିରର ନୀତି, ନିୟମ ଓ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିବ ବୋଲି ଦେଖାଯାଉଛି।
ଏହା କେବଳ ଏକ ପଦର ନିଯୁକ୍ତି ନୁହେଁ, ଏହା ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିଚାଳନାରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ସିଧା ନଜର ପଡ଼ିବାର ଚିହ୍ନ। ମୋଦୀଙ୍କ ସରକାର ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମୁର୍ମୁଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ପ୍ରଶାସନରେ ନୂଆ ନିୟମ ଓ ସ୍ପଷ୍ଟତା ଆଣିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି।
ଆଇନମନ୍ତ୍ରୀ ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ ଓ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପ୍ରସାଶକ ଅରବିନ୍ଦ ପାଢ଼ୀଙ୍କ ସ୍ଥିତି
ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଟେମ୍ପଲ ଆକ୍ଟ-୧୯୫୫ ଅନୁସାରେ ମନ୍ଦିରର ସମସ୍ତ ପ୍ରଶାସନିକ କାର୍ଯ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଓ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଶାସକଙ୍କ ଅଧୀନରେ ରହେ। ଏହି ସନ୍ଦର୍ଭରେ ଆଇନମନ୍ତ୍ରୀ ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ ଓ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଶାସକ ଅରବିନ୍ଦ ପାଢ଼ୀ ଗତ କିଛିମାସ ଧରି ଅନେକ ଆଶ୍ୱାସନ ଓ ପରିକଳ୍ପନା ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।
ସେମାନେ କେବେ ମନ୍ଦିର ପରିସର ସୁନ୍ଦରୀକରଣ, କେବେ ଭକ୍ତ ସୁବିଧା, କେବେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ମେଗା କରିଡୋର ପ୍ରକଳ୍ପ ନେଇ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏସବୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଅଧିକାଂଶ କାଗଜରେ ସୀମିତ ରହିଗଲା।
ଅତୀତର ଅସଫଳ ପ୍ରୟାସ
ଅନେକ ସମୟ ମନ୍ଦିରରେ ଭକ୍ତସେବା ସୁଧାରିବା, ନିୟମିତ ଆରତି ଓ ଦୈନିକ ରୀତିରେ ସମୟନିଷ୍ଠା ଆଣିବା, ସେବାୟତମାନଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ଘୋଷଣା ହୋଇଛି। ତଥାପି ତାହା ନିଜେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶାସନିକ ଜଟିଳତାରେ ବନ୍ଦୀ ହୋଇଗଲା।
ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ଓ ଅରବିନ୍ଦଙ୍କ ଦଳ ଅନେକ ବିଷୟରେ ଉଚ୍ଚ ମାନକ ପ୍ରଶାସନ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ— ଯଥା ଦାନପତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଡିଜିଟାଲ ମନିଟରିଂ, ସେବାୟତ ରେକର୍ଡ ଆଧୁନିକୀକରଣ, ତଥା ମନ୍ଦିର ସୁରକ୍ଷା ନୀତି। କିନ୍ତୁ ସେସବୁ ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଲା।
ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଆଗମନ — ସଂକେତ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନର
ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିଚାଳନା କମିଟିରେ ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମୁର୍ମୁଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ପରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିଚାଳନା କମିଟିରେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଏକ “ଉତ୍ତର ଦାୟିତ୍ୱ” ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ସେ ପ୍ରଶାସକଭାବେ ଯେପରି ସୁସଂଗଠିତ ପ୍ରଣାଳୀ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ଶୃଙ୍ଖଳା ଆଣିପାରିବେ, ସେହି ଆଶା ରହିଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ମୋଦୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସ୍ପଷ୍ଟ — ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରକୁ ଏକ ଜାତୀୟ ମାନଦଣ୍ଡର ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳ ଭାବେ ବିକଶିତ କରିବା। ଏହି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଓ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନର ସହଯୋଗ ଆବଶ୍ୟକ, ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାପରେ ହୋଇନଥିଲା।
ସ୍ଥାନୀୟ ଅସନ୍ତୋଷ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ଦୂରତ୍ତ
ମନ୍ଦିର ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ସେବାୟତ ସମାଜ, ଭକ୍ତମାନେ ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସାଧାରଣ ଅସନ୍ତୋଷ ରହିଛି ଯେ — ପ୍ରଶାସନ ଏବେ ଅଧିକ “ପାୱର ସେଣ୍ଟ୍ରିକ” ହୋଇଯାଇଛି। ମନ୍ଦିର ନୀତି ନିଷ୍ପତ୍ତିଗୁଡିକ ଅନେକ ସମୟ ଭକ୍ତ ଓ ସେବାୟତ ସହ ଆଲୋଚନା ବିନା ହୋଇଥାଏ।
ଏହି ଅସନ୍ତୋଷ ମଧ୍ୟରେ ଯେପରି ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମୁର୍ମୁଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ଘଟିଛି, ସେ ଏକ ଭଲ ମଧ୍ୟସ୍ଥ ଭୂମିକା ନେଇପାରିବେ ବୋଲି ଅନେକ ଅନୁମାନ।
ପାଢ଼ୀ ଓ ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ପାଇଁ ଚାପ
ଗିରିଶ ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ପରେ ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ଓ ଅରବିନ୍ଦଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ପଷ୍ଟ ବାର୍ତ୍ତା ହେଉଛି — “କାମ ଦେଖାନ୍ତୁ, କଥା ନୁହେଁ।”
ଏବେ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଦକ୍ଷେପ ମୋନିଟରିଂ ହେବ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକଳ୍ପର ଅଡିଟ ସିଧାସଳଖ ଭାବେ ହେବା ସମ୍ଭବ।
ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପାଢ଼ୀଙ୍କ ପ୍ରଶାସନିକ ସମ୍ପର୍କ ଓ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ନୀତିକୁ ଏବେ ନୂଆ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ଦେଖିବାକୁ ହେବ।
ଭବିଷ୍ୟତ ଆଶା — ନୂଆ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରଶାସନ ମଡେଲ?
ଯଦି ଗିରିଶ ମୁର୍ମୁଙ୍କ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଓ ମୋଦୀଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଅନୁସାରେ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସେ, ତେବେ ଏହା ଭାରତର ଅନ୍ୟ ମହାତ୍ମ୍ୟ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ ପାଇଁ ଏକ ମଡେଲ ହୋଇପାରେ।
ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ପ୍ରଶାସନିକ ସଂସ୍କାର ହେଲେ ଭକ୍ତ ସୁବିଧା ବୃଦ୍ଧି, ସେବାୟତ ଶ୍ରେଣୀର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଧାର୍ମିକ ପରମ୍ପରାର ସମ୍ମାନ ଏକାସାଥି ରହିପାରିବ।
ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ପରେ ପୁରୀ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନରେ ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ଖୋଲିଛି। ଏବେ ଆଇନମନ୍ତ୍ରୀ ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ ଓ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଶାସକ ଅରବିନ୍ଦ ପାଢ଼ୀଙ୍କ ମୁହଁରେ ଯେପରି ତୁଣ୍ଡି ଆସିଛି, ତାହା କେବଳ ରାଜନୀତିକ ନୁହେଁ — ଏହା ଏକ ପ୍ରଶାସନିକ ଜାଗୃତିର ଚିହ୍ନ।
ଏବେ ଦେଖିବାକୁ ହେବ — ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ କାଗଜରୁ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପରିଣତ ହେବ କି ନାହିଁ। ଯଦି ମୋଦୀଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବେ ମୁର୍ମୁ ସଫଳ ହୋନ୍ତି, ତେବେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ପୁଣିଥରେ ଜଗତର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହେବ।
also read https://purvapaksa.com/why-is-the-deobandi-cleric-angry-at-javed-akhtar/
