ରୁଷ ଓ ୟୁକ୍ରେନ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧରେ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଘଟଣା ଘଟିଛି। ଶାନ୍ତିର ସୁର ଆଳାପ କରୁଥିବା ୟୁକ୍ରେନୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭୋଲୋଦିମିର ଜେଲେନସ୍କି ରୁଷର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମୀର ପୁତିନଙ୍କୁ ଚେକମେଟ ଦେଇଛନ୍ତି। ରୁଷକୁ କୌଣସି ସୁରାଗ ନ ଦେଇ ୟୁକ୍ରେନ ମିସାଇଲ ଓ ଡ୍ରୋନର ବର୍ଷା କରି ରୁଷରେ ବ୍ୟାପକ ଧ୍ୱଂସ ଘଟାଇଛି। S-400 ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ରୁଷ ୟୁକ୍ରେନର ଆକ୍ରମଣରେ ମାତ ଖାଇଛି। ୟୁକ୍ରେନ, ରୁଷ ସୀମା ଭିତରେ ପଶି ୪୦ରୁ ଅଧିକ ସାମରିକ ବିମାନ ନଷ୍ଟ କରିଛି। ‘ଅପରେସନ ସ୍ପାଇଡର ୱେବ’ ମାଧ୍ୟମରେ ୟୁକ୍ରେନ ପୁତିନଙ୍କୁ ଏକ ବଡ଼ ଝଟକା ଦେଇଛି। ରୁଷ ପଲଟା ଆକ୍ରମଣ କରିବା ବେଳକୁ ବହୁତ ବିଳମ୍ବ ହୋଇସାରିଥିଲା।
ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପୁତିନଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଗୋଟିଏ ଅଭାବ ଅନୁଭବ ହେଉଥିବ, ଯାହାର ଝଲକ ଚୀନ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ଦେଖି ସାରିଛନ୍ତି। ହଁ, ସେହି ଅସ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଭାରତର ଆକାଶ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ। ଏହା ଭାରତର ସ୍ୱଦେଶୀ ସୁରକ୍ଷା କବଚ। ଏହି ଆକାଶ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁର ସମୟରେ ପାକିସ୍ତାନର ସମସ୍ତ ଡ୍ରୋନ ଓ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣକୁ ବିଫଳ କରିଥିଲା। ଏହା ପାକିସ୍ତାନର ଚୀନ ନିର୍ମିତ ଡ୍ରୋନ ଓ ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକୁ ଆକାଶରେ ହିଁ ମାରି ପକାଇଥିଲା।
ଆକାଶତୀର: ଭାରତର ସ୍ୱଦେଶୀ ସୁରକ୍ଷା କବଚ
ଆକାଶର ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ହେଉଛି ଆକାଶତୀର। ଏହା ଭାରତର ସ୍ୱଦେଶୀ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ। ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁର ସମୟରେ ଏହା ପାକିସ୍ତାନର ଡ୍ରୋନ ଓ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣକୁ ୧୦୦% ସଠିକତାର ସହ ବିଫଳ କରି ବିଶ୍ୱ ଆଗରେ ନିଜର ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। ଆକାଶତୀର ପାକିସ୍ତାନର ତୁର୍କୀ ନିର୍ମିତ ବାୟରାକ୍ତାର TB2 ଡ୍ରୋନ ଓ ଚୀନର PL-15 ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକୁ ମୁହୂର୍ତ୍ତମଧ୍ୟରେ ଧ୍ୱଂସ କରିଥିଲା। ଯଦିଓ ଏଥିରେ S-400ର ମଧ୍ୟ ଯୋଗଦାନ ରହିଥିଲା। ଅର୍ଥାତ୍, S-400 ଓ ଆକାଶତୀର ଏକ ଟିମ୍ ଭାବେ କାମ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଫଳାଫଳ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଦେଖିଥିଲା।
କିପରି ରୁଷକୁ ଆକାଶତୀରର ଅଭାବ ଅନୁଭବ ହେଉଛି?
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପୁତିନଙ୍କ ପାଖରେ ୟୁକ୍ରେନ ବିରୁଦ୍ଧ ଯୁଦ୍ଧରେ S-400 ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଆକାଶତୀର ଭଳି ମାରାତ୍ମକ ଅସ୍ତ୍ର ନଥିଲା, ଯାହା ଡ୍ରୋନ ଧ୍ୱଂସ କରିବାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦକ୍ଷ। ଯଦି S-400 ସହ ଆକାଶତୀରର ଯୋଡ଼ି ଥାଆନ୍ତା, ତେବେ ଆଜି ଚିତ୍ର ଅନ୍ୟକିଛି ହୋଇଥାନ୍ତା। S-400 ମୁଖ୍ୟତଃ ମିସାଇଲ ଧ୍ୱଂସ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ କରାଯାଇଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତର ଏହି ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ଅଭାବ ରୁଷକୁ ବହୁତ ଅନୁଭବ ହେଉଥିବ। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମନେ କରନ୍ତି ଯେ ରୁଷକୁ ଏକ ନିମ୍ନ-ଉଚ୍ଚତା, ଅତ୍ୟନ୍ତ ନମନୀୟ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମର ଆବଶ୍ୟକତା ଥିଲା, ଯାହା ଭାରତର ‘ଆକାଶତୀର’ ଭଳି ଏକ ମଡେଲ ହୋଇପାରିଥାନ୍ତା। ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁରରେ ଆକାଶତୀର ନିମ୍ନ-ଉଚ୍ଚତା ବିପଦରୁ ଭାରତୀୟ ସୀମାକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା।
ଆକାଶତୀର: ଭାରତର ସ୍ୱଦେଶୀ ଅସ୍ତ୍ର
ଆକାଶତୀର ହେଉଛି ଭାରତର ସ୍ୱଦେଶୀ ଅସ୍ତ୍ର। ଏହାକୁ ଭାରତ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଲିମିଟେଡ, ଡିଆରଡିଓ ଓ ଇସରୋ ମିଳିତ ଭାବେ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି। ଏହା ଏକ AI-ଆଧାରିତ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ, ଯାହା ରାଡାର, ସେନସର ଓ ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରଣାଳୀ ସହ ରିଅଲ-ଟାଇମରେ ବାୟୁମାର୍ଗରୁ ଆସୁଥିବା ବିପଦକୁ ଚିହ୍ନଟ ଓ ଧ୍ୱଂସ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁରରେ ଏହା ୪୦୦ରୁ ଅଧିକ ଡ୍ରୋନ, କାମିକାଜି ଡ୍ରୋନ ଓ ଲଏଟରିଂ ମ୍ୟୁନିସନକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିଥିଲା।
ଆକାଶତୀର କାହିଁକି ବିଶେଷ?
ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁରରେ ରୁଷର S-400 ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲା, ଯାହାକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ହାଇଟେକ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଆକାଶତୀର ଓ S-400 ମିଳିତ ଭାବେ ପାକିସ୍ତାନର ଆକ୍ରମଣକୁ ମୁକାବିଲା କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ୟୁକ୍ରେନର ଡ୍ରୋନ ଆକ୍ରମଣ ଆଗରେ S-400 ଦୁର୍ବଳ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମନେ କରନ୍ତି ଯେ ଆକାଶତୀରର ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଓ ଦ୍ରୁତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପ୍ରଣାଳୀ ଏହାକୁ ଡ୍ରୋନ ଓ ନିମ୍ନ-ଉଚ୍ଚତା ବିପଦ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ କରିଥାଏ, ଯେଉଁଠାରେ S-400କୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡ଼େ।
ପୁତିନଙ୍କୁ କାହିଁକି ‘ଆକାଶ’ର ଅଭାବ ଅନୁଭବ ହେଲା?
S-400 ଭଳି ପ୍ରଣାଳୀ ଉଚ୍ଚ-ଉଚ୍ଚତା ଓ ଦୀର୍ଘ-ଦୂରତା ବିପଦ ପାଇଁ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ, କିନ୍ତୁ ଛୋଟ, ସସ୍ତା ଓ ନିମ୍ନ-ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡୁଥିବା ଡ୍ରୋନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏହାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଧୀମା ଓ ମହଙ୍ଗା। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଭାରତର ‘ଆକାଶତୀର’ ପ୍ରଣାଳୀ ଦ୍ରୁତ ମୁତୟନ ହୋଇପାରେ ଏବଂ କମ ଖର୍ଚ୍ଚ ଓ ସମୟରେ ସୁପରସୋନିକ ଗତିରେ ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିପାରେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ଉତ୍ତମ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥାଏ।
ALSO READ https://purvapaksa.com/operation-spider-web-which-has-dazzled-russia/
Operation Spider Web?, which has dazzled Russia II ଅପରେସନ୍ ସ୍ପାଇଡର ୱେବ କ’ଣ?,ଯାହା ଋଷକୁ ଚମକାଇ ଦେଇଛି