ସର୍ବଭାରତୀୟ ହାତୀ ଗଣନା ଅନୁସାରେ ୨୦୨୪ ଶୀତ ଋତୁ ସୁଦ୍ଧା ଓଡ଼ିଶାରେ ହାତୀ ସଂଖ୍ୟା ୨୧୦୩ ଅଟେ । ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ଓଡ଼ିଶାର ଜଙ୍ଗଲ ଓ ପରିବେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗଣେଶ ରାମ ସିଂହ ଖୁଣ୍ଟିଆ ବିଧାନସଭାରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଗତ ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହାତୀ ଆକ୍ରମଣରେ ୬୬୮ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବା ବେଳେ ୫୦୯ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି, ଯାହା କି ଏହା ଭାରତରେ ସର୍ବାଧିକ ମଣିଷ-ହାତୀ ସଂଘର୍ଷ।
ନିକଟରେ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ବିଶ୍ୱନାଥପୁର ବନାଞ୍ଚଳ ଅନ୍ତର୍ଗତ କଦମଲି ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ବୃଦ୍ଧ ଦମ୍ପତିଙ୍କୁ ପିଟି ପିଟି ହତ୍ୟା କରାଯିବା ପରେ ଦନ୍ତାହାତୀଙ୍କ ଭୟଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ସହ ସେମାନଙ୍କ ସଂଘର୍ଷ ବଡ଼ ଚିନ୍ତାର କାରଣ ପାଲଟିଛି। ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ୬୫ ଓ ୭୦ ବର୍ଷବୟସ୍କ ଏହି ଦମ୍ପତିଙ୍କୁ ପିଟି ପିଟି ହତ୍ୟା କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ଜମ୍ବୋ ପଲ ପ୍ରଥମେ ଦମ୍ପତିଙ୍କ କୁଡ଼ିଆରେ ଭଙ୍ଗାରୁଜା କରିଥିଲେ।
ଏହା ପରେ ଗତ ୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଜିଲ୍ଲାରେ ହାତୀ ଆକ୍ରମଣରେ ୧୪ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବା ବେଳେ ୫ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ସୁନ୍ଦରଗଡ଼, ଖୋର୍ଦ୍ଧା, ବଲାଙ୍ଗୀର, ଢେଙ୍କାନାଳ, ଅନୁଗୁଳ, ସମ୍ବଲପୁର, କଳାହାଣ୍ଡି ଓ କେନ୍ଦୁଝରରେ ୬ଟି ହାତୀ ପଲ ଓ ଏକାକୀ ଦନ୍ତାହାତୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। କେବଳ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ହାତୀ ଆକ୍ରମଣରେ ୧୪୯ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ମନୁଷ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁ ବ୍ୟତୀତ ହାତୀ ପଲ ୭୩,୬୨୦ ଏକର ଫସଲ ନଷ୍ଟ କରିବା ସହ ୧୦,୨୫୯ଟି ଘର ନଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି।
ଗତ ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ବିଧାନସଭାରେ ଆଲୋଚନା ପରେ ସରକାର ଉଦ୍ବେଗଜନକ ଧାରାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା ସହ ଉନ୍ନତ ହାତୀ ଟ୍ରାକିଂ, ବାସସ୍ଥାନ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ପରିବାରପାଇଁ କ୍ଷତିପୂରଣ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ପଦକ୍ଷେପ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ। ତେବେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷ ବଢ଼ୁଥିବାରୁ ଜଣାପଡ଼ୁଛି ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନର ପଦକ୍ଷେପ ଗୁଡ଼ିକ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ।
କେନ୍ଦୁଝରରେ ହାତୀ ଆକ୍ରମଣ ଘଟଣାର ଉଦାହରଣ କେନ୍ଦୁଝର: କେନ୍ଦୁଝର କୁସାକଳା ଗ୍ରାମରେ ଧାନ ଫସଲ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରୁଥିବା ବେଳେ ଚାଷୀ ମହି ମହାନ୍ତଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ପାଞ୍ଚଟି ହାତୀ ପଲ ତାଙ୍କ କ୍ଷେତଭିତରକୁ ପଶିଯାଇଥିବା ବେଳେ ସେ ଗଛ ଉପରେ ଥିବା ୱାଚ୍ ପୋଷ୍ଟରୁ ତଳକୁ ଓହ୍ଲାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ଘଉଡ଼ାଇବାକୁ ଯାଇଥିବା ବେଳେ ଗୋଟିଏ ହାତୀ ତାଙ୍କୁ ମରଣାନ୍ତକ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। ଅଧିକାରୀମାନେ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଭୁଲ ଭାବେ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ଗ୍ରାମବାସୀ ଅଭିଯୋଗ କରିବା ପରେ ଏହାକୁ ନେଇ ଉତ୍ତେଜନା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା।
ନଭେମ୍ବର ୧୨: ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ରେ ବୃଦ୍ଧଙ୍କୁ ହତ୍ୟା
ସକାଳୁ କୁହୁଡ଼ିରେ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ବେଳେ ରାଉରକେଲା ହମିରପୁର ନିକଟରେ ସୁଧୁ ବଡ଼ଇକ ନାମକ ଜଣେ ୭୫ ବର୍ଷୀୟ ବୃଦ୍ଧଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ପରେ ହାତୀଟିକୁ ପଲଠାରୁ ଅଲଗା କରାଯାଇଥିବା ବନ ବିଭାଗ ଅଧିକାରୀମାନେ ନିଶ୍ଚିତ କରିଥିଲେ।
ନଭେମ୍ବର ୨୨: ସମ୍ବଲପୁରରେ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା
ପାଡିଆବାହାଲ ବନାଞ୍ଚଳ ଜମାଲୋଇ ଗ୍ରାମର ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଦେହୁରୀ ହାତୀ ପଲକୁ ଫସଲରୁ ଘଉଡ଼ାଇବାକୁ ଯାଇ ଆକ୍ରମଣର ଶିକାର ହୋଇଥିଲେ। ପରଦିନ ସକାଳେ ତାଙ୍କର ମୃତଦେହ ମିଳିଥିଲା। କିଛି ଦିନ ତଳେ ସେହି ଜିଲ୍ଲାରେ ୩ଟି ହାତୀ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଯିବା ପରେ ଏହାକୁ ନେଇ ଆଇନଗତ ତଦନ୍ତ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି।
ଡିସେମ୍ବର ୨: ବଲାଙ୍ଗୀରରେ ବନ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ, ୨ ଆହତ
କଣ୍ଟାବାଞ୍ଜି ବନାଞ୍ଚଳ ବନ୍ଧନପାଲି ନିକଟରେ ହାତୀ ଉପରେ ନଜର ରଖିଥିବା ବନ ବିଭାଗ ଟିମ୍ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଛି। ଏଥିରେ ଫରେଷ୍ଟ ଟ୍ରାକର ରୂପେଶ ଛତ୍ରିଆଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟ ଦୁଇ ଜଣ ଗୁରୁତର ଆହତ ହୋଇ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଛନ୍ତି।
ଡିସେମ୍ବର ୧୧: ଅନୁଗୁଳରେ ମହିଳାଙ୍କୁ ପିଟି ହତ୍ୟା
ଛେଣ୍ଡିପଦା ବନାଞ୍ଚଳ ପଟାକୁମୁଣ୍ଡା ଗ୍ରାମର ମନ୍ଦିରୀ ସାହୁ ଧାନ କ୍ଷେତକୁ ଯାଉଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ସୁରକ୍ଷା ଓ କ୍ଷତିପୂରଣ ଦାବିରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିକ୍ଷୋଭ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଥିଲା।
ଡିସେମ୍ବର ୧୫: ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ରେ ଦୁଇ ନାବାଳିକାଙ୍କୁ ଟାଣି ଆଣି ହତ୍ୟା
ବୋନାଇ ଥାନା ଅନ୍ତର୍ଗତ କଣ୍ଟାପଲ୍ଲୀ ଗ୍ରାମର ଏକ ଘରେ ଏକ ଜଙ୍ଗଲୀ ଦନ୍ତା ପଶି ୧୨ ଓ ୩ ବର୍ଷର ଦୁଇ ଜଣ ଶୋଇଥିବା ଝିଅଙ୍କୁ ବାହାରକୁ ଟାଣି ଆଣି ପିଟିପିଟି ହତ୍ୟା କରିଛି। ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ଅନେକ ଗ୍ରାମବାସୀ ମଧ୍ୟ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି।
ଡିସେମ୍ବର ୨୨: ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ରେ ପୁଣି ମୃତ୍ୟୁ
ବଣାଇ ରେଞ୍ଜ ଜାକିକେଲା ଗ୍ରାମରେ ଧରଣୀ ଧର ପାତ୍ର (୪୦) ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଘରୁ ବାହାରକୁ ବାହାରିବା ବେଳେ ଆକ୍ରମଣର ଶିକାର ହୋଇଛନ୍ତି। ଦନ୍ତା ହାତୀଟି ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଘର ନିକଟରେ ହତ୍ୟା କରିଥିବା ବେଳେ ଗତ ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ରେ ଚତୁର୍ଥ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି।
ଜାନୁଆରୀ ୧୧: ଢେଙ୍କାନାଳରେ ସମ୍ପତ୍ତି ନଷ୍ଟ
ଢେଙ୍କାନାଳ କାମାକ୍ଷାନଗର ପୂର୍ବ ରେଞ୍ଜରେ ୮ଟି ହାତୀ ପଲ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି କରିବା ସହ ଘର ଭଙ୍ଗାରୁଜା କରିବା ସହ ଚାଉଳ ଭଣ୍ଡାର ନଷ୍ଟ କରିବା ସହ ପଳାସା ଡାଙ୍ଗୀ ଓ ଡଙ୍କାରିଡିହା ଗ୍ରାମରେ ସମ୍ପତ୍ତି ନଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି।
ଜାନୁଆରୀ ୨୦: ଖୋର୍ଦ୍ଧାରେ ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ, ମା’ ଆହତ
ଖୋର୍ଦ୍ଧା ମହତାବପଲ୍ଲା ଗାଁ ନିକଟରେ ସତ୍ୟରଞ୍ଜନ ମାର୍ଥା ନାମକ ଜଣେ ନାବାଳକ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ବାଳକଙ୍କୁ ପିଟି ପିଟି ହତ୍ୟା କରାଯାଇଛି। ମା’ ସୁଲୋଚନା ମାର୍ଥା ଗୁରୁତର ଆହତ ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଭୁବନେଶ୍ୱର ଏମ୍ସକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଅଘଟଣ ପାଇଁ ବନ ବିଭାଗର ଅବହେଳାକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଦାୟୀ କରିଛନ୍ତି।
ରାଜ୍ୟବ୍ୟାପୀ ହାତୀ ସଂଘର୍ଷ ସଙ୍କଟ ଓଡ଼ିଶାର ଜଙ୍ଗଲ ଓ ପରିବେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗଣେଶ ରାମ ସିଂହ ଖୁଣ୍ଟିଆ ଓଡ଼ିଶାରେ ମଣିଷ-ହାତୀ ସଂଘର୍ଷର ଉଦ୍ବେଗଜନକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିସାରିଛନ୍ତି। ତେବେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ୁଥିବାରୁ ଉନ୍ନତ ପ୍ରଶମନ ରଣନୀତିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ଓଡ଼ିଶାରେ ମଣିଷ-ହାତୀ ମୁହାଁମୁହିଁ ଘଟଣା ତୁରନ୍ତ ନୀତିଗତ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଛି। ବର୍ଦ୍ଧିତ ହାତୀ କରିଡର, ଉନ୍ନତ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚେତାବନୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଉନ୍ନତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିନା ଏଭଳି ଦୁଃଖଦ ଘଟଣା ଜାରି ରହିବ। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଓଡ଼ିଶାର ଜଙ୍ଗଲ ସଙ୍କୋଚିତ ହେବା ସହ ହାତୀଙ୍କ ବାସସ୍ଥଳୀ ଖରାପ ହେଉଥିବାରୁ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ସହାବସ୍ଥାନ ରଣନୀତି ହିଁ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାର ଏକମାତ୍ର ବାଟ।
