Myanmar earthquake: ଭାରତୀୟ ପ୍ଲେଟ୍ ଏବଂ ବର୍ମା ମାଇକ୍ରୋପ୍ଲେଟ୍ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଟେକ୍ଟୋନିକ୍ ସୀମା ସାଗାଇଙ୍ଗ ଫଲ୍ଟରେ ଅବସ୍ଥିତି ହେତୁ ମିଆଁମାରର ଭୂମିକମ୍ପ ପ୍ରତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳତାକୁ ଏହି ଭୂକମ୍ପ ଜନିତ ଘଟଣା ଆଲୋକପାତ କରିଛି।
ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୮, ୨୦୨୫ରେ ମିଆଁମାରରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟ ଅପରାହ୍ନ ପ୍ରାୟ ୧୨ଟା ୫୦ ମିନିଟରେ ୭.୭ ଏବଂ ୬.୪ ତୀବ୍ରତାର ଦୁଇଟି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭୂମିକମ୍ପ ଅନୁଭୂତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳ ସହରଠାରୁ ମାତ୍ର ୧୬ କିଲୋମିଟର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମରେ ଥିବା ସାଗାଇଙ୍ଗ ନିକଟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥିଲା ।
ଭୂକମ୍ପର ଗଭୀରତା ୧୦ କିଲୋମିଟର ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଥାଇଲାଣ୍ଡର ବ୍ୟାଙ୍କକ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭୂମିକମ୍ପ ଅନୁଭୂତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାଫଳରେ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ଭୟଭୀତ ହୋଇ ରାସ୍ତାକୁ ଦୌଡ଼ି ଆସିଥିଲେ।
ମିଆଁମାରର ମଣ୍ଡାଲେରେ ଥିବା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆଭା ବ୍ରିଜ୍ ଇରାବତୀ ନଦୀରେ ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରବଳ ଭୂମିକମ୍ପ ଯୋଗୁଁ ଅନେକ କୋଠା ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା, ଯାହାର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳ ସାଗାଇଙ୍ଗ୍ ନିକଟରେ ଥିଲା। ଥାଇଲାଣ୍ଡର ବ୍ୟାଙ୍କକରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ନିର୍ମାଣାଧୀନ ଉଚ୍ଚ କୋଠା ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିବା ସହ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି।
ଏହି ଭୂକମ୍ପ ଘଟଣା ମିଆଁମାରର ଭୂମିକମ୍ପ ପ୍ରତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳତାକୁ ଦର୍ଶାଉଛି, ଯାହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଭାରତୀୟ ପ୍ଲେଟ୍ ଏବଂ ବର୍ମା ମାଇକ୍ରୋପ୍ଲେଟ୍ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଟେକ୍ଟୋନିକ୍ ସୀମା ସାଗାଇଙ୍ଗ୍ ଫଲ୍ଟରେ ଏହାର ଅବସ୍ଥିତ। ଏହି ତ୍ରୁଟି ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରାୟ ୧୨୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପିଛି ଏବଂ ଏହାର ଭୂକମ୍ପ ଗତିବିଧିର ଇତିହାସ ରହିଛି । ଟେକ୍ଟୋନିକ୍ ପ୍ଲେଟ୍ ଗୁଡ଼ିକର ଚାଲିଥିବା ମୁହାଁମୁହିଁ ଧକ୍କାରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଭୌଗୋଳିକ ଜଟିଳତା ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ, ଯାହା ଭୂମିକମ୍ପର ସମ୍ଭାବନାକୁ ବଢ଼ାଇଥାଏ ।
ଭାରତର ନ୍ୟାସନାଲ ସେଣ୍ଟର ଫର ସିସ୍ମୋଲୋଜି (ଏନସିଏସ)ର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର ଓପି ମିଶ୍ର କହିଛନ୍ତି ଯେ ସାଗାଇଙ୍ଗ ଫଲ୍ଟ ହେଉଛି ମିଆଁମାରର ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ଭୂମିକମ୍ପ ଏବଂ ଅତୀତରେ ସମାନ ତୀବ୍ରତାର ଅନେକ ଭୂମିକମ୍ପ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଡକ୍ଟର ମିଶ୍ର ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭୂମିକମ୍ପ ଯୋଗୁଁ ଅନେକ ଝଟକା ଲାଗିଥିଲା। ୨୪ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ କେତେ ଝଟକା ଆସିଲା ତାହା ଜଣାପଡ଼ିବ ବୋଲି ଡାକ୍ତର ମିଶ୍ର କହିଛନ୍ତି।
ବ୍ୟାଙ୍କକରେ ହୋଇଥିବା ଭୂମିକମ୍ପ ସମ୍ପର୍କରେ ଡାକ୍ତର ମିଶ୍ର କହିଛନ୍ତି, ଥାଇଲାଣ୍ଡର ବ୍ୟାଙ୍କକ ସହରରେ ସାଗାଇଙ୍ଗ ଫଲ୍ଟ ଫାଟିବା ବ୍ୟାଙ୍କକ୍ ଆଡ଼କୁ ଯାଇଥିବାରୁ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ଘଟିଛି, ଅନେକ ଲୋକ ସେଠାରେ ଭୂକମ୍ପ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ। ଏହା ବ୍ୟାଙ୍କକର ଜଳାଶୟ ଅଞ୍ଚଳ ଯେଉଁଠାରେ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ର ସମ୍ଭାବନା ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ । ତରଳତା… କୋଠାଗୁଡ଼ିକ ଏହାକୁ ସହ୍ୟ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ନ ଥିବାରୁ ସେଠାରେ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଥିଲା।
ସାଗାଇଙ୍ଗ ଫଲ୍ଟରେ ଏକ ରକ୍ତାକ୍ତ ଇତିହାସ ରହିଛି
୧୯୪୬ରେ ୭.୭ ତୀବ୍ରତାର ଭୂମିକମ୍ପ ଏବଂ ୨୦୧୨ରେ ୬.୮ ତୀବ୍ରତାର ଭୂମିକମ୍ପ ସମେତ ଅନେକ ଅତୀତର ଭୂମିକମ୍ପ ସହିତ ସାଗାଇଙ୍ଗ ଫଲ୍ଟ ଜଡ଼ିତ ରହିଛି, ଯାହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଭୂକମ୍ପ ସମ୍ବେଦନଶୀଳତାକୁ ସୂଚାଇଥାଏ ।
ସାଗାଇଙ୍ଗ ଫଲ୍ଟ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ଯେଉଁଠାରେ ଦୁଇଟି ଲ୍ୟାଣ୍ଡମାସ୍ ପରସ୍ପରଠାରୁ ପାଶ୍ୱର୍ରେ ଗତି କରନ୍ତି । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି ଗତି କେତେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ହୁଏ ତାହା ଅଧ୍ୟୟନ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୧ ମିଲିମିଟରରୁ ୧୮ ମିଲିମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆକଳନ କରାଯାଇଛି ।
ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଯେହେତୁ ଖସଡ଼ା ସବୁବେଳେ ବଦଳିଥାଏ, ତେଣୁ ସମୟ କ୍ରମେ ଚାପ ବଢିଥାଏ । ଏହି ଚାପ ହଠାତ୍ ନିର୍ଗତ ହେଲେ ଏହା ଭୂମିକମ୍ପ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। ମାପ କରାଯାଇଥିବା ସ୍ଲିପ୍ ହାର (ବାର୍ଷିକ ୧୮ ମିଲିମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ) ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଗତିସୂଚିତ କରେ, ଅର୍ଥାତ୍ ଅଧିକ ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷିତ ହୁଏ ଏବଂ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭୂମିକମ୍ପ ଭାବରେ ନିର୍ଗତ ହୋଇପାରେ ।
କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ପରିସ୍ଥିତିର ଆକଳନ କରିବା ସହ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହି ଭୂମିକମ୍ପ ଏଭଳି ଘଟଣା ପ୍ରତି ମିଆଁମାରର ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳତାକୁ ସୂଚାଉଛି। ଏହାର ସକ୍ରିୟ ଫଲ୍ଟ ଲାଇନ୍ ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂକମ୍ପ ଜନିତ ଘଟଣାପାଇଁ ଐତିହାସିକ ଉଦାହରଣ ସହିତ, ଏହି ଭୂମିକମ୍ପ ପ୍ରବଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ସମୁଦାୟଗୁଡ଼ିକର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଏବଂ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ରଣନୀତି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ।
Previous article:https://purvapaksa.com/myanmar-earthquake-death-toll-rises-to-nearly-700/
