ମାନବ ସଭ୍ୟତାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ହିଁ ସହରଗୁଡ଼ିକର ମୂଳଦୁଆ ପଡ଼ିଥିଲା ଏବଂ ଏହା ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ଏହାର ଅଂଶ ହୋଇ ରହିଛି, ଯାହା ଧୀରେ ଧୀରେ ବାଣିଜ୍ୟ, ରାଜନୀତି ଓ ସଂସ୍କୃତିର କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇ ଉଠିଛି। ଆସନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱର ୧୦ଟି ସବୁଠାରୁ ପୁରାତନ ସହର ବିଷୟରେ ଜାଣିବା। କିନ୍ତୁ ଦୁଃଖର କଥା ହେଉଛି ଏଥିରେ ଗୋଟିଏ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ସହରର ନାମ ନାହିଁ । ଏପରିକି ସଭ୍ୟତାଠାରୁ ପୁରୁଣା,କିମ୍ବଦନ୍ତୀଠାରୁ ପ୍ରାଚୀନ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିବା ବାରଣାସୀର ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ନାମ ନାହିଁ । ଏହି ତାଲିକାକୁ ନେଇ ଭାରତୀୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅସନ୍ତୋଷ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ,ତଥାପି ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ତାଲିକାରେ ଥିବା ସହର ସବୁ କେତେ ପୁରୁଣା ?
ସହରଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ କହିଲେ ଆମ ମନରେ ଉଚ୍ଚ ଇମାରତ, ରାସ୍ତାରେ ଦୌଡୁଥିବା ଗାଡ଼ି ଓ ଆଧୁନିକ ସୁବିଧାରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନଶୈଳୀର ଚିତ୍ର ଆସେ। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଆଧୁନିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ନଥିଲା, ସେତେବେଳେ ମଣିଷ କିପରି ସହରଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ କରିଥିଲେ। ଏହି ସହରଗୁଡ଼ିକ ମାନବତାର ବିକାଶର ଜୀବନ୍ତ ସଂଗ୍ରହାଳୟ,ଯାହାସବୁ ହଜାର ହଜାର ପିଢ଼ିର କାହାଣୀ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ସାଉଁଚି ରଖିଛନ୍ତି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସହରର ନିଜସ୍ବ ଅଲଗା କାହାଣୀ ଅଛି।
୧. ଜେରିକୋ (୯୬୦୦-୯୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଫିଲିସ୍ତିନର ପଶ୍ଚିମ ତଟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଜେରିକୋକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପୁରାତନ ସହର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ପୁରାତତ୍ତ୍ୱୀୟ ପ୍ରମାଣ କହୁଛି ଯେ ଏଠାରେ ୯୬୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରୁ ଲୋକେ ରହୁଥିଲେ। ଏଠାରେ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆବିଷ୍କାର ହେଉଛି ଜେରିକୋର ପାଚେରୀ, ଯାହାର ସ୍ଥାପନା ୮୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରେ ହୋଇଥିଲା ବୋଲି ମନେ କରାଯାଏ। ବାଇବେଲରେ ମଧ୍ୟ ଜେରିକୋର ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି।
୨. ବାୟବ୍ଲୋସ (୮୮୦୦-୭୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଲେବାନନରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ସହରକୁ ଆଜି ଜେବେଲ ନାମରେ ଜଣାଯାଏ। ଏହି ସହର ପ୍ରାଚୀନ ମିଶର ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦର ଥିଲା। ବାୟବ୍ଲୋସକୁ ଫୋନିସିଆନ ବର୍ଣ୍ଣମାଳାର ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ବୋଲି ମନେ କରାଯାଏ, ଯାହାକୁ ଅନେକ ଆଧୁନିକ ବର୍ଣ୍ଣମାଳାର ମୂଳ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।
୩. ପ୍ଲୋଦିଭ, ବୁଲଗାରିଆ (୬୦୦୦-୫୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ପ୍ଲୋଦିଭକୁ ୟୁରୋପର ସବୁଠାରୁ ପୁରାତନ ସହର କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ଥ୍ରେସିଆନ, ମେସେଡୋନିଆନ, ରୋମାନ ଓ ଓଟୋମାନ ସମ୍ରାଟମାନେ ନିଜର ଛାପ ଛାଡ଼ିଛନ୍ତି। ମେସେଡୋନିଆର ଫିଲିପଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ଏହି ସହର ଫିଲିପୋପୋଲିସ ନାମରେ ବେଶ ସମୃଦ୍ଧ ଥିଲା।
୪. ଆଲେପ୍ପୋ (୫୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ସିରିଆର ଏହି ସହର ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ସଭ୍ୟତାର ଚାରିଛକ ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା। ଏହା ଭୂମଧ୍ୟ ସାଗର ଓ ମେସୋପୋଟାମିଆ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବାଣିଜ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା। ଆଲେପ୍ପୋର ପ୍ରଥମ ଲିଖିତ ଉଲ୍ଲେଖ ଏବ୍ଲା ପଟ୍ଟିକାରେ ମିଳେ, ଯାହା ୩୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। ଏହା ନିକଟ ବର୍ଷମାନଙ୍କରେ ସିରିଆର ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଦ୍ୱାରା ବହୁତ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି।
୫. ଆର୍ଗୋସ (୫୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଗ୍ରୀସର ଏହି ସହରର ଉଲ୍ଲେଖ ପୌରାଣିକ କାହାଣୀରେ ମଧ୍ୟ ମିଳେ ଏବଂ ଏହାକୁ ଗ୍ରୀକ ଦେବତା ଜିଅସଙ୍କ ପୁତ୍ର ପର୍ସିଅସଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ବୋଲି ମନେ କରାଯାଏ। ଏହି ସହର ୭୦୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଛିଡ଼ା ହୋଇଛି। ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଆର୍ଗୋସ ରୋମାନ ଓ ବାଇଜେଣ୍ଟାଇନ ଶାସକମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇଛି।
୬. ଯେରୁଜେଲମ (୪୫୦୦-୩୫୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଯେରୁଜେଲମକୁ ବିଶ୍ୱର ଷଷ୍ଠ ସବୁଠାରୁ ପୁରାତନ ସହର ଭାବେ ଗଣନା କରାଯାଏ। ଏହି ସହର ଇହୁଦୀ, ଖ୍ରୀଷ୍ଟିୟାନ ଓ ଇସଲାମ ତିନୋଟି ଧର୍ମ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଛି ଏବଂ ଏହା ପାଇଁ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ ଲଢ଼ାଯାଇଛି। ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏହି ସହର ଇଜରାଏଲ ଓ ଫିଲିସ୍ତିନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନାର କାରଣ ହୋଇଛି।
୭. ସୂସା, ଇରାନ (୪୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଏହି ସହର ପ୍ରାଚୀନ ଫାରସୀ ଏକେମେନିଡ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। ଏହି ସହର ପାର୍ଥିଆନଙ୍କଠାରୁ ସାସାନିଆନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ଥାନ ଓ ପତନ ଦେଖିଛି। ୟୁନେସ୍କୋ ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟରେ ରଖିଛି।
୮. ଏଥେନ୍ସ, ଗ୍ରୀସ (୪୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଏହି ସହର ଆଜି ଗ୍ରୀସର ରାଜଧାନୀ। ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପୁରାତନ ସହରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ବୋଲି ମନେ କରାଯାଏ। ଏହା ବିଶ୍ୱକୁ ସୁକ୍ରାଟ ଓ ପ୍ଲେଟୋ ପରି ମହାନ ଦାର୍ଶନିକ ଦେଇଛି। ଏଥେନ୍ସରେ ଅନେକ ଐତିହାସିକ ସ୍ଥାନ ଆଜି ମଧ୍ୟ ବିଦ୍ୟମାନ, ଯାହା ଏହାର ପ୍ରାଚୀନତାର ସାକ୍ଷ୍ୟ ଦେଇଛି।
୯. ଲକ୍ସର, ମିଶର (୩୨୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଏହି ସହରର ଇତିହାସ ୫୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। ଏକଦା ଏହି ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରାଚୀନ ମିଶରର ରାଜଧାନୀ ଥେବ୍ସ ଥିଲା। ନୀଳ ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ସହରକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖୋଲା ସଂଗ୍ରହାଳୟ କୁହାଯାଏ।
୧୦. ଦମିଶ୍କ, ସିରିଆ (୩୦୦୦-୨୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)
ଦମିଶ୍କ ଆଜି ସିରିଆର ରାଜଧାନୀ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ଇତିହାସ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। ଏହାର ଗଣନା ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପୁରାତନ ସହରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ହୁଏ। ଉମୟ୍ୟଦ ଖଲିଫାମାନଙ୍କ ସମୟରେ ଏହା ବହୁତ ସମୃଦ୍ଧି ଦେଖିଥିଲା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା।
ALSO READ https://purvapaksa.com/why-aurangzeb-killed-dara-shikoh-mughal/
Why Aurangzeb killed Dara Shikoh Mughal ।। ଔରଙ୍ଗଜେବ କାହିଁକି ଦାରା ଶିକୋହଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଇଥିଲେ?
