CAG Report: ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶସତ୍ତ୍ୱେ ବେଆଇନ ଖଣି ଲିଜଧାରୀଙ୍କଠାରୁ ୩୯୬୬ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଜରିମାନା ଆଦାୟ କରିବାରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ବିଫଳ।
ରାଜ୍ୟରେ ଖଣି ଦୁର୍ନୀତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିବା ବିଜୁ ଜନତା ଦଳ ସରକାରର ମୁଖା ଖୋଲି ଦେଇଛନ୍ତି ସିଏଜି। ବୁଧବାର ବିଧାନସଭାରେ ଆଗତ ହୋଇଥିବା ରିପୋର୍ଟରେ ବିଜେଡି ସରକାର କିଭଳି ଖଣି ଖନନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବେଆଇନ କାମ କରିଥିବା ଖଣିମାଲିକମାନଙ୍କଠାରୁ ଜରିମାନା ଆଦାୟ ନ କରି ଛାଡ଼ି ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି। ବେଆଇନ ଖଣି ଖନନ ପାଇଁ ଖଣିମାଲିକମାନଙ୍କ ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଲଗାଇଥିବା ୩୯୬୬.୩୪ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜରିମାନା ଆଦାୟ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର କୌଣସି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପଦକ୍ଷେ ଗ୍ରହଣ କରିନାହାନ୍ତି ବୋଲି ବୁଧବାର ବିଧାନସଭାରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ଭାରତର ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଓ ଅଡିଟର ଜେନେରାଲ (ସିଏଜି) କହିଛନ୍ତି।
୨୦୨୨ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଶେଷ ହୋଇଥିବା ବର୍ଷ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ଖଣିଜ କ୍ଷେତ୍ର ଉନ୍ନୟନ ନିଗମ (ଓଏମବିଡିଏସି) ପାଣ୍ଠିର ପରିଚାଳନା ସମ୍ପର୍କିତ କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ଅଡିଟ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ସିଏଜି କହିଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୧୭ ଅଗଷ୍ଟରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କୁ ଖଣିଜ ଲୁହାଥର ଏବଂ ମାଙ୍ଗାନିଜ୍ ଉପରେ ଜରିମାନା ଆଦାୟ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ପରିବେଶ ମଞ୍ଜୁରୀ (ଇସି) ବିନା କିମ୍ବା ବିନା ଜଙ୍ଗଲ ମଞ୍ଜୁରିରେ କିମ୍ବା ଉଭୟ ବିନା ଉତ୍ତୋଳନ କରାଯାଇଥିଲା।
ବେଆଇନଭାବେ ଖନନ ହୋଇଥିବା ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ମୂଲ୍ୟର ଶତ ପ୍ରତିଶତ ଖଣି ଲିଜ୍ଧାରୀମାନେ ଭରଣା କରିବା ଉଚିତ ବୋଲି କୋର୍ଟ ରାୟ ଦେଇଛନ୍ତି।
୨୦୧୭ ଡିସେମ୍ବର ୩୧ ତାରିଖ ସୁଦ୍ଧା ସମସ୍ତ ଖଣି ଜମାକାରୀଙ୍କଠାରୁ ବକେୟା ଅର୍ଥ ଓଏମବିଡିସିରେ ଜମା କରିବାକୁ କୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି।
ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କ୍ଷମତାପ୍ରାପ୍ତ କମିଟି (ସିଇସି) ୨୦୧୮ ଜାନୁଆରି ୧୭ ତାରିଖର ରିପୋର୍ଟରେ ଏଫସି ଓ ଇସି ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିଥିବା ୧୩୧ ଖଣି ଲିଜ୍ଧାରୀଙ୍କଠାରୁ ୧୯,୧୭୪.୩୮ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତିପୂରଣ ଆଦାୟ କରିବାକୁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲା।
ଖଣି ଓ ଭୂତତ୍ତ୍ୱ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ରେକର୍ଡ ଯାଞ୍ଚବେଳେ ସିଏଜି ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ଯେ ୨୦୧୭ ଡିସେମ୍ବର ସୁଦ୍ଧା ୧୩୧ଟି ଖଣି ଲିଜ୍ଧାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୮୨ ଜଣ ୮୨୮୯.୮୭ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜରିମାନା ପ୍ରଦାନ କରିଥିବାବେଳେ ମୋଟ ୧୯,୧୭୪.୩୮ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଜରିମାନା ମଧ୍ୟରୁ ବାକି ୧୦,୮୮୪.୫୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆଦାୟ ହୋଇନାହିଁ।
କଠୋର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ପରବର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରେ ଇସ୍ପାତ ଓ ଖଣି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ୨୦୧୮ ଫେବ୍ରୁଆରିରେ ସୁନ୍ଦରଗଡ଼, କେନ୍ଦୁଝର ଓ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ପବ୍ଲିକ୍ ଡିମାଣ୍ଡ ରିକ୍ଭରି (ଓପିଡିଆର୍) ଆକ୍ଟ, ୧୯୬୨ ଅଧୀନରେ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ମାମଲା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ।
୨୦୨୩ ଜାନୁଆରୀ ସୁଦ୍ଧା ସରକାର ବିଳମ୍ବିତ ଦେୟ ପାଇଁ ସୁଧ ସମେତ ୭,୩୭୧.୧୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରିଛନ୍ତି।
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ୬ ବର୍ଷ ବିତିଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅବଶିଷ୍ଟ ୩,୯୬୬.୩୪ କୋଟି ଟଙ୍କା (ସୁଧ ସହ) ଆଦାୟ କରିବା ପାଇଁ ଖିଲାପକାରୀ ଖଣି ଜମାକାରୀଙ୍କ ସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି ଜବତ କରିବା ଭଳି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପଦକ୍ଷେ ନେବାରେ ବିଭାଗ ବିଫଳ ହୋଇଛି ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି।
ସିଏଜି ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ତୁରନ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ଅଭାବରୁ ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଭାବ ଦେଖାଦେଇଛି, ଯାହା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ସରକାରଙ୍କ ଦକ୍ଷତାକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଇଛି।
ଲଘୁଖଣିଜ କ୍ରୟ ଟ୍ରାଞ୍ଜିଟ୍ ପାସ୍ ନ ଦେବାରୁ ୮୬୪.୪୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ରାଜସ୍ୱ ବାଟମାରଣା
ବିଜଦ ଶାସନ କାଳରେ ଖଣି ଖନନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟାପକ ବେଆଇନ କାରବାର ହୋଇଥିବାବେଳେ ଲଘୁ ଖଣିଜ କାରବାରରେ ମଧ୍ୟ ସରକାରୀ କଳର ଅବହେଳାରୁ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷତି ହୋଇଛି ।
ଓଡ଼ିଶାର ମହାଲେଖାକାର ଅତୁଲ ପ୍ରକାଶ ବୁଧବାର ଦିନ ସିଏଜି ରିପୋର୍ଟ ଉପସ୍ଥାନ କରିଛନ୍ତି । ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ନେଇ ସେ ବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି। ଲଘୁ ଖଣିଜ ଦାର୍ଥ ଖନନରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ରାଜସ୍ୱ ଅଣ ଟିକସ ରାଜସ୍ୱର ମୁଖ୍ୟ ଉତ୍ସ ବୋଲି ଶ୍ରୀ ପ୍ରକାଶ କହିଛନ୍ତି। ଖଣିଜ କ୍ରୟ ଟ୍ରାଞ୍ଜିଟ୍ ପାସ୍ ନ ଦେବାରୁ ୮୬୪.୪୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ରାଜସ୍ୱ ବାଟମାରଣା ହୋଇଛି। ଲଘୁ ଖଣିଜ ଚୋରି ରୋକିବା ଓ ଉଚ୍ଛେଦ କାର୍ଯ୍ୟକଳା ପ୍ରଭାବହୀନ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇଛି।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ୨୦୧୫-୨୨ ମଧ୍ୟରେ ଲଘୁ ଖଣିଜ ରାଜସ୍ୱ ୨୯୬୮.୭୫ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ୨୦୨୨ ମାର୍ଚ୍ଚ ୩୧ ସୁଦ୍ଧା ୫୨୦ ଲଘୁ ଖଣିଜ ଉତ୍ସ ମଧ୍ୟରୁ ୧୪୭ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇପାରିଛି । କିନ୍ତୁ ୩୭୩ ଲଘୁ ଖଣିଜ ଉତ୍ସ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇପାରିନାହିଁ।
ଡଙ୍କାରୀ ପାହାଡ଼ରୁ ୫୮କୋଟି ୬୩ଲକ୍ଷ କ୍ଷତି
ସିଏଜି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ଧର୍ମଶାଳା ତହସିଲ ଅଧିନରେ ଥିବା ଡଙ୍କାରୀ କଳା ପଥର ଖଣିରୁ ବେଆଇଇ ଖଣି ଉତ୍ତୋଳନ ଯୋଗୁ ୫୮ କୋଟି ୬୩ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର କ୍ଷତି ହୋଇଛି। ଟେଣ୍ଡର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅନିୟମିତତାଦ୍ୱାରା ୬.୨୧ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତି ହୋଇଛି। ଖଣି ଯୋଜନା ଅନୁମୋଦନ ପରେ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବିଳମ୍ବ ହେବାରୁ ୨୦.୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ରାଜସ୍ୱ ହାନି ହୋଇଛି।
ସେହିପରି ପୂର୍ବ ସଂଶୋଧିତ ହାରରେ ଖଣିଜ ରାଜସ୍ୱର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନରେ ରେଣ୍ଟ୍ ଏବଂ ରୟାଲଟିର ପ୍ରୟୋଗ ଯୋଗୁଁ ୮.୪୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ରାଜସ୍ୱ କ୍ଷତି ହୋଇଛି। ଲିଜଧାରୀମାନଙ୍କଠାରୁ ବକେୟା ଖଣିଜ ଦେୟ, ସୁଧ ସହିତ, ୯୨ ଲକ୍ଷ ୨୪ ହଜାର ଟଙ୍କା ଆଦାୟ ହୋଇପାରିନାହିଁ। ତେବେ ଯେଉଁମାନେ ନିୟମର ଅବହେଳା କରିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ଜରିମାନା ଲାଗାଯାଇଛି। ଲିଜଧାରୀମାନଙ୍କୁ ବେଆଇନ ଖଣି ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିବା ଲିଜଧାରୀଙ୍କୁ ଏଥିପାଇଁ ମୁଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ସିଏଜି।
Also readhttps://purvapaksa.com/rehearsals-of-crying-drama-begin-in-bjd-for-pandian/
