Budget 2025: ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପସ୍ଥାପିତ ୨୦୨୫ ବଜେଟରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବଜେଟ ଆବଣ୍ଟନ ବୃଦ୍ଧି କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ସଂଶୋଧିତ ଆକଳନ ୩,୨୬୦.୯୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିବା ବେଳେ ମୋଟ ବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ୩,୩୬୦.୯୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି।
ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ମୋଟ ବଜେଟ୍ ଆବଣ୍ଟନ ମଧ୍ୟରୁ ଏକ ବଡ଼ ଅଂଶ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱ ସର୍ବେକ୍ଷଣ (ଏଏସ୍ଆଇ)କୁ ଦିଆଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୨୦୨୪-୨୫ରେ ୧୨୭୩.୯୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ଏହାକୁ ୧୧୯୧.୯୯ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ସଂଶୋଧିତ କରାଯାଇଛି।
ୟୁନେସ୍କୋ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳୀ ସମେତ ୩,୬୯୩ଟି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଂରକ୍ଷିତ ସ୍ମାରକୀର ସଂରକ୍ଷଣ, ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ବିକାଶ ଦାୟିତ୍ୱ ଏଏସ୍ଆଇକୁ ଦିଆଯାଇଛି। ସାଂସ୍କୃତିକ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସମର୍ଥନ ଜାରି ରଖିଥିବା ବେଳେ ଶତବାର୍ଷିକୀ ଅବସରରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ ପାଇଁ ସରକାର ପାଣ୍ଠି କୁ ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ କରିଛନ୍ତି।
ସଂସ୍କୃତି ବଜେଟରେ ସ୍ମାରକୀ ପାଇଁ ୨୦୨୪-୨୫ରେ ୧୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ ୨୦୨୫-୨୬ରେ ଏହାକୁ ମାତ୍ର ୩୫ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି।
ତେବେ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ ୧୫୦ତମ ଜୟନ୍ତୀ, ସମ୍ବିଧାନ ଦିବସର ୭୫ତମ ବାର୍ଷିକୀ ଓ ଅହଲ୍ୟା ବାଇ ହୋଲକରଙ୍କ ୩୦୦ତମ ଜୟନ୍ତୀ ଭଳି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉତ୍ସବ ଏବେ ବି ସରକାରୀ ସହାୟତାରେ ପାଳନ କରାଯିବ।
ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ମଧ୍ୟ ୨୦୨୪-୨୫ରେ ୧୦.୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କାଥିବା ବେଳେ ୨୦୨୫-୨୬ରେ ଏହା ୪.୬୫ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି।
ଏଏସଆଇ ବ୍ୟତୀତ ଜାତୀୟ ପାଠାଗାର ଓ ଅଭିଲେଖାଗାର ପାଇଁ ସରକାର ୧୫୬.୫୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ଐତିହାସିକ ରେକର୍ଡ ଏବଂ ଦସ୍ତାବିଜର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ ।
ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରୟାସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଜାତୀୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଏବଂ ନ୍ୟାସନାଲ ଗ୍ୟାଲେରୀ ଅଫ୍ ମଡର୍ଣ୍ଣ ଆର୍ଟ ଭଳି ସଂଗ୍ରହାଳୟକୁ ୧୨୬.୬୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ମିଳିବ।
ସେହିପରି ଭାରତୀୟ କଳା ଓ କଳାକାରଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଥିବା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଯୋଜନା କଳା ସଂସ୍କୃତି ବିକାଶ ଯୋଜନା (କେଏସ୍ଭିୱାଇ)କୁ ୨୦୨୫-୨୬ ବଜେଟରେ ୧୯୮.୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି।
ପ୍ରାଚୀନ ଲିପିଗୁଡ଼ିକର ସଂରକ୍ଷଣ କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ଜାତୀୟ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ମିଶନକୁ ୬୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା କି ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ଗୁଡ଼ିକ ତୁଳନାରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ମ୍ୟାପିଂ ଉପରେ ଜାତୀୟ ମିଶନ ପାଇଁ ୨୨.୪୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏକ ସମନ୍ୱିତ ଡିଜିଟାଲ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଅଧୀନରେ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ।
ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ, ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ, ଜାତୀୟ ନାଟକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଜାତୀୟ କଳା କେନ୍ଦ୍ର ଭଳି ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ସହାୟତା ଜାରି ରଖି ସରକାର ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ସମୁଦାୟ ୪୧୧.୪୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରିଛନ୍ତି। ସେହିପରି ଭିକ୍ଟୋରିଆ ମେମୋରିଆଲ୍ ଓ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ମ୍ୟୁଜିୟମ୍ ସମେତ ସଂଗ୍ରହାଳୟଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଓ ପ୍ରଚାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ୩୭୯.୫୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ମଞ୍ଜୁର କରାଯାଇଛି।
ALSO READ: https://purvapaksa.com/union-budget-2025-where-does-india-stand-against-china-in-semiconductor/
ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ହବ୍ ହେବା ପାଇଁ ଭାରତର ସ୍ୱପ୍ନରେ କେତେ ଅଛି ଦମ୍? ଚୀନ୍ ସମ୍ମୁଖରେ ଭାରତ ତିଷ୍ଟିବ କି?