ନିର୍ବାଚନର ମାସକ ପୂର୍ବରୁ ବିହାର ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି କମିଶନର ଉଚ୍ଚ ପଦବୀରେ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଚିରାଗ ପାସୱାନ ଏବଂ ଜିତନ ରାମ ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କୁ ଥଇଥାନ କରିବା ପାଇଁ ନୀତିଶ କୁମାର ସରକାରଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ରାଜ୍ୟର ଦଳିତ ନେତାମାନଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଦଳଗୁଡ଼ିକରେ “ବଂଶବାଦୀ ରାଜନୀତି” ବିଷୟରେ ବିତର୍କକୁ ଖୋରାକ ଯୋଗାଇଛି। ଚିରାଗ ପାସୱାନଙ୍କ ଶାଳକ ମୃଣାଳ ପାସୱାନଙ୍କୁ କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିବାବେଳେ ଜିତନ ରାମ ମାଞ୍ଜୀଙ୍କ ଜ୍ୱାଇଁ ଦେବେନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଝିଙ୍କୁ ଏହାର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ କରାଯାଇଛି।ବିରୋଧୀ ଆରଜେଡି ଏହି ନିଯୁକ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ସମାଲୋଚନା କରି କହିଛି ଯେ ଏଗୁଡ଼ିକ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଶେଷ ଭାଗରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ଆଖି ଆଗରେ ରଖି କରାଯାଇଛି।
ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଜିତନ ରାମ ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ପରିବାରର ଏବେ ରାଜନୀତିରେ ସାତଣ ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ରାଜ୍ୟରେ ଲାଲୁ ପ୍ରସାଦ ଯାଦବ ପରିବାରର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ସହିତ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରୁଛନ୍ତି। ମହାଦଳିତ ମୁସାହାର ସମ୍ପ୍ରଦାୟରୁ ଆସିଥିବା ମାଞ୍ଝି ୧୯୯୧, ୨୦୧୪, ୨୦୧୯ ଏବଂ ୨୦୨୪ରେ ଗୟା ଆସନରୁ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ। ସେ କେବଳ ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତିଥିଲେ। ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋଦୀ କ୍ୟାବିନେଟର ସବୁଠାରୁ ବୟସ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ, ଅଣୁ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଏବଂ ମଧ୍ୟମ ଉଦ୍ୟୋଗ ମନ୍ତ୍ରାଳୟର ଦାୟିତ୍ୱରେ ଅଛନ୍ତି।
ମାଞ୍ଝି ପରିବାର
ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ପୁଅ ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ସୁମନ ସେମାନଙ୍କ ଦଳ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀ ଆୱାମ ମୋର୍ଚ୍ଚା (ଏଚ୍ଏଏମ୍)ର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ। ସେ ନୀତିଶ କ୍ୟାବିନେଟରେ ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଜଳସମ୍ପଦ ବିଭାଗ ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି। ସେ ନୀତିଶ କୁମାରଙ୍କ ୨୦୨୦ କ୍ୟାବିନେଟରେ ମଧ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଜଳସେଚନ ଏବଂ ଏସସି,ଏସଟି କଲ୍ୟାଣ ବିଭାଗ ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିଲେ। ସୁମନଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଦୀପା ମାଞ୍ଝି ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୪ରେ ଇମାମଗଞ୍ଜ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ ଉପନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ କାରଣ ଜିତନ ରାମ ମାଞ୍ଝି ଲୋକସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହେବା ପରେ ଏହି ଆସନ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ। ଦୀପା ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ମାଆ ଜ୍ୟୋତି ଦେବୀ ମଧ୍ୟ ଦଳର ବିଧାୟକ। ସେ ବାରଚଟି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି।
ଦେବେନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଝି, ଯାହାକୁ ଏସସି କମିଶନର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ କରାଯାଇଛି, ସେ ଏଚ୍ଏଏମ୍ ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ୨୦୨୦ରେ ମଖଦୁମପୁରରୁ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ।ଜିତନ ରାମ ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ଦୁଇ ପୁଅ ଏବଂ ପାଞ୍ଚ ଝିଅ ଅଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ସାନ ପୁଅ ପ୍ରବୀଣ ସୁମନ ମଧ୍ୟ ରାଜନୀତିରେ ଅଛନ୍ତି। ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ବଡ଼ ଝିଅ ସୁନୈନା ୨୦୨୨ରେ ଡେପୁଟି ମେୟର ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଛନ୍ତି।
ଦେବେନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଝି ପ୍ରଥମେ ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ଖବରରେ ଆସିଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ବିହାରର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଜିତନ ରାମ ମାଞ୍ଝି ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସହାୟକ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ସମ୍ପର୍କୀୟ, ସତେନ୍ଦ୍ର କୁମାର, ଜଣେ କିରାଣୀ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ।
ସେତେବେଳେ ବିରୋଧୀ ଦଳରେ ଥିବା ବିଜେପି, ୨୩ ମଇ ୨୦୦୦ ମସିହାରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗର ଏକ ଆଦେଶକୁ ଉଦ୍ଧୃତ କରି ମାଞ୍ଝିଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲା ଯେ କୌଣସି ମନ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କୁ ପିଏ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ମାଞ୍ଝି ଏହି ନିଯୁକ୍ତିକୁ ସମର୍ଥନ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ଦେବେନ୍ଦ୍ର ୨୦୦୬ ମସିହାରୁ ତାଙ୍କର ପିଏ ଅଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ବିବାଦ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରେ, ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ।
ଏସସି କମିଶନରେ ନିଯୁକ୍ତି ପରେ ଦେବେନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଝି କହିଥିଲେ, “ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପୁଅ ଡାକ୍ତର ହୁଏ, କେହି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରେ ନାହିଁ।”ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଜଣେ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଏବଂ ଜଣେ ସାଂସଦ ଏବଂ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଜ୍ୱାଇଁ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଗତ ୨୫ ବର୍ଷ ଧରି ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। “ଆଜି, ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏତେ ସମୟ ବିତାଇବା ପରେ, ମୋତେ ଦଳିତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କାମ କରିବା ପାଇଁ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି। ଏଥିରେ କ’ଣ ଭୁଲ ଅଛି?”ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏଚଏଏମ ୨୦୧୫ ନିର୍ବାଚନ ଆରଜେଡି ଏବଂ ଜେଡିୟୁ ସହିତ ମେଣ୍ଟ କରି ଲଢ଼ିଥିଲା, ଏବଂ ଦଳକୁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ପାଇଁ ୨୧ଟି ଆସନ ଦିଆଯାଇଥିଲା। “କିନ୍ତୁ ମୁଁ ସେତେବେଳେ ଟିକେଟ ପାଇନଥିଲି ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାବରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲି। କେହି ପଚାରି ନ ଥିଲେ ଯେ ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ଜ୍ୱାଇଁଙ୍କୁ କାହିଁକି ଟିକେଟ ମିଳିଲା ନାହିଁ। ମୋର ନିଯୁକ୍ତି ବଂଶବାଦୀ ରାଜନୀତି ନୁହେଁ।”
ଲାଲୁ ପରିବାର
ଆରଜେଡି ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଲାଲୁ ପ୍ରସାଦ ନିଜେ ଅସୁସ୍ଥତା ଯୋଗୁଁ ଆଉ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ନ୍ତି ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ- ତେଜସ୍ୱୀ ଯାଦବ ଏବଂ ତେଜ ପ୍ରତାପ ଯାଦବ- ବିହାର ବିଧାନସଭାର ସଦସ୍ୟ, ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମାଆ ରାବ୍ରୀ ଦେବୀ, ଯିଏକି ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ପରିଷଦରେ ଅଛନ୍ତି। ପ୍ରସାଦଙ୍କ ବଡ଼ ଝିଅ ମୀସା ଭାରତୀ, ଯିଏକି ପୂର୍ବତନ ରାଜ୍ୟ ସଭା ସଦସ୍ୟ, ଏବେ ପାଟଳୀପୁତ୍ର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି। ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଝିଅ, ରୋହିଣୀ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ସରନରୁ ବିଜେପିର ରାଜୀବ ପ୍ରତାପ ରୁଡିଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ୨୦୨୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ।
ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଝିଅ ରାଜ ଲକ୍ଷ୍ମଣୀ ସ୍ୱର୍ଗତ ମୁଲାୟମ ସିଂହ ଯାଦବଙ୍କ ନାତି ତେଜ ପ୍ରତାପ ଯାଦବ, ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ବିଧାୟକଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି।ରାଜ ଲକ୍ଷ୍ମଣୀଙ୍କ ଭଉଣୀ ଅନୁଷ୍କା ଚିରଞ୍ଜୀବ ଯାଦବଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି, ଯିଏ ହରିୟାଣା କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଅଜୟ ଯାଦବଙ୍କ ପୁଅ। ଚିରଞ୍ଜୀବ ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଧାୟକ ଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ସେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲେ।ପ୍ରସାଦଙ୍କ ଝିଅ ରାଗିଣୀ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ନେତା ଏବଂ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ଏମଏଲସି ଜିତେନ୍ଦ୍ର ଯାଦବଙ୍କ ପୁଅ ରାହୁଲ ଯାଦବଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି। ରାହୁଲ ୨୦୨୨ରେ ସିକନ୍ଦରାବାଦରୁ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ହାରି ଯାଇଥିଲେ।
ରାମ ବିଳାସ ପରିବାର
ସ୍ୱର୍ଗତ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ରାମ ବିଳାସ ପାସୱାନ ୨୦୦୦ ମସିହାରେ ଲୋକ ଜନଶକ୍ତି ପାର୍ଟି ଗଠନ କରିଥିଲେ। ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ, ଦଳ ତାଙ୍କ ପୁଅ ଏବଂ ସାଂସଦ ଚିରାଗ ପାସୱାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଲୋକ ଜନଶକ୍ତି ପାର୍ଟି (ରାମ ବିଳାସ) ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭାଇ ପଶୁପତି କୁମାର ପରସଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପରିଚାଳିତ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଲୋକ ଜନଶକ୍ତି ପାର୍ଟିରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଚିରାଗଙ୍କ ଶାଳକ ମୃଣାଳ ପାସୱାନ, ଯିଏ ଲୋକ ଜନଶକ୍ତି ପାର୍ଟି (ରାମ ବିଳାସ)ର ମହାସଚିବ ଏବଂ ବୈଶାଳୀର ରାଜା ପାକର ଆସନରୁ ୨୦୨୦ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଅସଫଳ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ନୀତିଶ କୁମାର ସରକାର ଏସସି କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ କରିଛନ୍ତି।
ମୃଣାଳ ରାମ ବିଳାସ ପାସୱାନ ଏବଂ ତାଙ୍କ ପ୍ରଥମ ପତ୍ନୀ ରାଜକୁମାରୀ ଦେବୀଙ୍କ ଝିଅଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି, ଯିଏ ପଶୁପତି କୁମାର ପାରସଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଶୋଭା ଦେବୀ ତାଙ୍କୁ ଅପମାନିତ କରିବା ପରେ ସମ୍ପ୍ରତି ଖବରରେ ଥିଲେ।
ମାଞ୍ଝିଙ୍କ ପରି, ରାମବିଳାସ ପାସୱାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ରାଜନୀତିରେ ଆଣିବାର ଶ୍ରେୟ ଦିଆଯାଇପାରେ।ସେ ପ୍ରଥମେ ପଶୁପତି ପାରସଙ୍କୁ ୧୯୭୭ ବିହାର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିବାକୁ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ତାଙ୍କୁ ଅବିଭକ୍ତ ଏଲଜେପିର ରାଜ୍ୟ ସଭାପତି କରିଥିଲେ। ପାସୱାନଙ୍କ ଅନ୍ୟ ଭାଇ ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ପାସୱାନ ୧୯୯୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ।ରାମବିଳାସଙ୍କ ପ୍ରଥମ ବିବାହର ଦୁଇ ଝିଅ – ଉଷା ଏବଂ ଆଶା – ରାଜନେତାଙ୍କ ସହିତ ବିବାହିତ। ପାସୱାନଙ୍କ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହରୁ ଦୁଇଟି ସନ୍ତାନ, ଚିରାଗ ପାସୱାନ ଏବଂ ଝିଅ ନିଶା ଅଛନ୍ତି। ଚିରାଗ ହାଜିପୁରର ସାଂସଦ, ଯେତେବେଳେ ନିଶା ଜମୁଇ ଲୋକସଭା ଆସନକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିବା ଅରୁଣ ଭାରତୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି। ରାମ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ପୁଅ ପ୍ରିନ୍ସ ମଧ୍ୟ ଲୋକସଭା ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସେ ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନରେ ସମସ୍ତିପୁର ଆସନରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। ମୃଣାଳ ପାସୱାନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ରାଜନୀତିରେ ବହୁ ବର୍ଷ ବିତାଇଛନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ବଂଶବାଦୀ ରାଜନୀତିର ଉଦାହରଣ କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ମୁଁ ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ କିଛି ପାଇଲି ନାହିଁ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ। ମୁଁ ସମାଜର ସମସ୍ତ ବର୍ଗ ପାଇଁ କାମ କରିବି। ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନିଯୁକ୍ତିରେ, ନୀତିଶ କୁମାର ମନୋଜ ରିଷିଙ୍କୁ ମହାଦଳିତ କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ କରିଛନ୍ତି। ମନୋଜ ପୂର୍ବତନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ମହାଦଳିତ କମିଶନର ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ବିଶ୍ୱନାଥ ରିଷିଙ୍କ ପୁଅ।
)
ନୀତିଶ କୁମାର ୨୦୦୫ରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବାର ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ୨୦୦୭ରେ ପ୍ରଥମ ମହାଦଳିତ କମିଶନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ସେ ଜମି ମାଲିକାନା, ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ, ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକରେ ଆସନ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରି ସେମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିଥିଲେ।
ଏହାକୁ ତାଙ୍କ ଜେଡି(ୟୁ) ପାଇଁ ଏକ ବନ୍ଦୀ ମହାଦଳିତ ଭୋଟର ଆଧାର ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ପ୍ରୟାସ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଥିଲା।ନୀତିଶ ସରକାର ଭୂମିହାର ନେତା ମହା ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କୁ ବିହାର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ। ୱାକଫ୍ ଆଇନର ବିରୋଧ କରି ସ୍ୱର ଉଠାଇଥିବା ଗୁଲାମ ରସୁଲ ବାଲ୍ୟାୱିଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟର ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି, ଯାହାକୁ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଏକ ବାର୍ତ୍ତା ପଠାଇବାର ପ୍ରୟାସ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଛି।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦଳିତ ନେତା
ଅନ୍ୟ କିଛି ଦଳିତ ନେତା ଅଛନ୍ତି ଯାହାଙ୍କ ପରିବାର ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିଛନ୍ତି। ପୂର୍ବତନ ଉପପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜଗଜୀବନ ରାମଙ୍କ ଝିଅ ମୀରା କୁମାର ଲୋକସଭା ବାଚସ୍ପତି ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପୁଅ ଅଂଶୁଲ କଂଗ୍ରେସ ମୁଖପାତ୍ର ଏବଂ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଛନ୍ତି।
Alsop readhttps://purvapaksa.com/worker-death-in-odisha-investigation-into-a-negligent-accident/