Lal Qila: ଦିଲ୍ଲୀର ଲାଲକିଲ୍ଲା ହେଉଛି ଦେଶର ଗୌରବ । କିନ୍ତୁ କ’ଣ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ପ୍ରଥମେ ଲାଲକିଲ୍ଲାର ରଙ୍ଗ ଧଳା ଥିଲା । ପରେ ଏହାକୁ ବଦଳାଇ ଲାଲ କରାଯାଇଥିଲା ।
ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅବସ୍ଥିତ ଲାଲକିଲ୍ଲା ଭାରତର ଗୌରବ। ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଏବଂ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ଅବସରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଓ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସେଠାରେ ଦେଶର ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥାନ୍ତି । ହେଲେ ଆମେ ଯେଉଁ ଦୁର୍ଗକୁ ଲାଲ କହୁଛୁ, ପ୍ରଥମେ ତାହା ଧଳା ରଙ୍ଗର ଥିଲା। ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବୁ କିଏ ଧଳା କିଲ୍ଲାର ରଙ୍ଗ ବଦଳାଇ ଲାଲ କରିଥିଲା ।
ଲାଲ କିଲ୍ଲାର ରଙ୍ଗ ଧଳା ଥିଲା
ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅବସ୍ଥିତ ଲାଲକିଲ୍ଲା ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଦିଲ୍ଲୀର ଗୌରବ ହୋଇ ରହି ଆସିଛି। ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ଆସୁଥିବା ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ଲାଲକିଲ୍ଲା ଦେଖିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଯାଆନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଶାହାଜାହାଁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ଦୁର୍ଗଟି ଲାଲ ରଙ୍ଗର ନୁହେଁ ବରଂ ଧଳା ପଥରର ଥିଲା ।
ଶାହଜାହାନ ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ କିଲ୍ଲା’ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ
ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଯେତେବେଳେ ଶାହାଜାହାଁ ଏହାକୁ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଏହି ଦୁର୍ଗର ରଙ୍ଗ ଧଳା ଥିଲା। ବାସ୍ତବରେ, ସେତେବେଳେ ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଧଳା ଚୂନରେ ନିର୍ମିତ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଏହାକୁ ଲାଲ ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗିତ କରିଥିଲେ ।
ଲାଲ କିଲ୍ଲା ଧଳା ପଥରରେ ନିର୍ମିତ ଥିଲା
ଦିଲ୍ଲୀର ଲାଲକିଲ୍ଲା ନିର୍ମାଣ ୧୬୩୮ ମସିହାରେ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଶାହାଜାହାଁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହାର ମୂଳ ରୂପ ଧଳା ମାର୍ବଲ ଓ ଚୂନରେ ନିର୍ମିତ ଥିଲା। ତେଣୁ ଦୁର୍ଗର କାନ୍ଥ ଓ କୋଠା ଗୁଡ଼ିକ ଧଳା ରଙ୍ଗର ଥିଲା। ଦୁର୍ଗର ଅନେକ ଅଂଶ ମାର୍ବଲରେ ନିର୍ମିତ ଥିଲା, ଯାହା ସେହି ସମୟର ମୋଗଲ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ଥିଲା ।
ବ୍ରିଟିଶମାନେ କାହିଁକି ରଙ୍ଗ ବଦଳାଇଲେ?
୧୮୫୭ର ପ୍ରଥମ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ପରେ ଯେତେବେଳେ ଇଂରେଜମାନେ ମୋଗଲମାନଙ୍କର ଶେଷ ସମ୍ରାଟ ବାହାଦୁର ଶାହ ଜାଫରଙ୍କୁ ହଟାଇ ଏହି ଦୁର୍ଗକୁ ଦଖଲ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଇଂରେଜମାନେ ଦୁର୍ଗର ତଦାରଖରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ଧଳା ଚୂନରେ ନିର୍ମିତ କାନ୍ଥ ଓ କୋଠା ଗୁଡ଼ିକ ସମୟ କ୍ରମେ ଅଚଳ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଶେଷ ଓ ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଲାଲକିଲ୍ଲାର ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଅନେକ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଧଳା ଚୂନ କାନ୍ଥ ଖରାପ ହେବାକୁ ଲାଗିଥିଲା, ତେଣୁ ଦୁର୍ଗ ମରାମତି ସମୟରେ ସେମାନେ ଏହାକୁ ଲାଲ ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗ କରିଥିଲେ। ଏପରି କରିବା ପଛର କାରଣ ଥିଲା ଯେ ଏହା କାନ୍ଥକୁ ମଜବୁତ କରିବ ଏବଂ ପାଣିପାଗ କାରଣରୁ ଏହାର ରଙ୍ଗ ବଦଳିବ ନାହିଁ । ଲାଲ ବାଲୁକାପଥର ସେହି ସମୟର ପ୍ରଚଳିତ ନିର୍ମାଣ ସାମଗ୍ରୀ ହୋଇଥିବାରୁ ଲାଲ ରଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ।
ପୃଥିବୀର ଏହି ସବୁ ଦେଶରେ ରହିଛି ଇସ୍କନ ମନ୍ଦିର, ଜାଣନ୍ତୁ ଭାରତରେ କେତେ ମନ୍ଦିର ରହିଛି
