ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମୁଦାୟ ତଥା ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଲବିର ଚାପରେ ମୋହନ ସରକାର ଚେପା ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି। ଦୀର୍ଘ ୨୪ ଧରି ନିରନ୍ତର ଜେଲରେ ଥିବା ଦାରା ସିଂହକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ମୋହନ ସରକାର ପଛଘୁଞ୍ଚା ଦେଇଛନ୍ତି। ଦିନେ ଯେଉଁ ଦାରାର ହାନୀ ଲାଭ ବୁଝିବାକୁ କେନ୍ଦୁରର ବିଜେପି ନେତା ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ କେନ୍ଦୁଝର ଜେଲକୁ ଯାଉଥିଲେ, ଏବେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପରେ ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା ସେ ଦାରା ସମର୍ଥନରେ ବାହାରିବେ। କିନ୍ତୁ ଫଳ ଓଲଟା ହୋଇଛି। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଚାପରେ ଚାପି ହୋଇ ଦାରାରା ମୁକ୍ତି ଉପରେ କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରୁନାହାନ୍ତି।
ଅଷ୍ଟ୍ରେଲୀୟ ମିଶନାରୀ ଗ୍ରାହାମ ଷ୍ଟିୱାର୍ଟ ଷ୍ଟେନ୍ସ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦୁଇ ନାବାଳକ ପୁଅଙ୍କ ହତ୍ୟା ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ଗତ ୨୪ ବର୍ଷ ଧରି ଜେଲରେ ଥିବା ଦାରା ସିଂହ ଓରଫ ରବୀନ୍ଦ୍ର କୁମାର ପାଲଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ତାଙ୍କ ମୁକ୍ତି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା ସହିତ ଅଧିକ ସମୟ ଜେଲରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ।
ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୨୦୨୨ ମସିହାରେ ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ଆଜୀବନ କଏଦୀଙ୍କ ଅକାଳ ମୁକ୍ତି ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ମେ ୧୭ ତାରିଖରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ବସିଥିବା ରାଜ୍ୟ ଦଣ୍ଡ ସମୀକ୍ଷା ବୋର୍ଡ, କେଉଁଝର ଜେଲର କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ସୁପାରିଶ ସତ୍ତ୍ୱେ ତାଙ୍କ ମୁକ୍ତି ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଯାଇଛି।
ବୋର୍ଡ ମୁକ୍ତି ସୁପାରିଶ କରିବାକୁ ଉଚିତ ମନେ କରୁନାହିଁ ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନଠାରୁ ଅଧିକ ରିପୋର୍ଟ ଆହ୍ଵାନ କରିବା ପାଇଁ ମାମଲାକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି ବୋଲି ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଜଣେ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଜେଲ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିବା ୮୬ ଜଣ ଦୋଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା। ତଥାପି, ରାଜ୍ୟ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ସମୀକ୍ଷା ବୋର୍ଡ କେବଳ ୪୬ ଜଣଙ୍କୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରିଥିଲା ଏବଂ ଦାରା ସିଂହଙ୍କ ସମେତ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ନାମକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲା। ଯେଉଁ ୪୬ ଜଣଙ୍କ ମାମଲା ଅକାଳ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିଲା ସେମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ହତ୍ୟା ଦୋଷୀ ଯେଉଁମାନେ ୯ ରୁ ୨୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜେଲ କାଟିଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟ ଦଣ୍ଡ ସମୀକ୍ଷା ବୋର୍ଡଦ୍ୱାରା ଖାରଜ ହୋଇଥିବା ୩୯ ଜଣ ଦୋଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକଙ୍କୁ ଆହୁରି ଅପରାଧ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ବୋଲି ଦର୍ଶାଯାଇଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ୬୧ ବର୍ଷୀୟ ସିଂହଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଏପରି କୌଣସି କାରଣ ଦର୍ଶାଯାଇନଥିଲା। କେବଳ ଏତିକି ଯେ ସେ ତିନିଟି ହତ୍ୟା ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ସେ ପାଞ୍ଚ ଜଣଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ।
୨୮ ମଇରେ ରାଜ୍ୟ ଦଣ୍ଡ ସମୀକ୍ଷା ବୋର୍ଡ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ରାଜ୍ୟ ଜେଲ ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସୁଶାନ୍ତ ନାଥ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ କୌଣସି ମତାମତ ଦେବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ। ତଥାପି, ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିଷୟ ଅପେକ୍ଷା ଆସନ୍ତା ମାସରେ ବିଜେପି ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରଥମ ବାର୍ଷିକୀ ପାଳନର ସମୟ ସହିତ ଜଡ଼ିତ। ସରକାର ଏହି ସମୟରେ ଦାରାଙ୍କ ମୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଚାହୁଁନାହାଁନ୍ତି ଯେତେବେଳେ ଦଳ ଏବଂ ସରକାର ପ୍ରଥମ ବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ନାହିଁ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।
ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ଔରିଆ ଜିଲ୍ଲାର କୋକର ଗାଁର ବାସିନ୍ଦା ସିଂହ ପୋଲିସ ଦ୍ୱାରା ଗିରଫ ହେବା ପରେ ୨୦୦୦ ମସିହାରୁ ଜେଲରେ ଅଛନ୍ତି। ୨୦୦୩ ମସିହାରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଏକ ସିବିଆଇ କୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହାକୁ ୨୦୦୫ ମସିହା ମେ ମାସରେ ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡାଦେଶରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ। ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡାଦେଶକୁ ବଜାୟ ରଖିଥିଲେ। ପୋଲିସ ଅନୁସାରେ, ସେ ତାଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ଚିତରଞ୍ଜନ ଦାସ ଅର୍ଥାତ୍ ବାପୁ ଦାସଙ୍କ ସହ ଓଡ଼ିଶା ଆସିଥିଲେ ଯାହାଙ୍କ ସହିତ ସେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଏକ ଜୋତା କାରଖାନାରେ କାମ କରୁଥିଲେ। ଚାକିରିରୁ ବହିଷ୍କାର ହେବା ପରେ, ବାପୁ ଦାସଙ୍କ ଭାଇ ଦୀପୁ ଦାସଙ୍କ ପରାମର୍ଶରେ ସେ କେଉଁଝରର ମଳିପୋଷି ଗ୍ରାମକୁ ଆସିଥିଲେ। ଦୀପୁ ଦାସ ପ୍ରଥମେ ଷ୍ଟେନ୍ସଙ୍କ ହତ୍ୟା ମାମଲାରେ ଅଭିଯୁକ୍ତ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ କୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷରେ ଖଲାସ କରିଥିଲେ। କେଉଁଝରରେ ସେ ଦାସଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ତେଜରାତି ଦୋକାନରେ କାମ କରୁଥିଲେ ଏବଂ କେଉଁଝର ଏବଂ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାରେ ଗାଈ ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ଏବଂ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ଧର୍ମାନ୍ତରୀକରଣକୁ ବିରୋଧ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ମଳିପୋଷି ସ୍କୁଲରେ ହିନ୍ଦୀ ପଢ଼ାଇବା ଭଳି ଛୋଟ ଛୋଟ କାମ କରୁଥିଲେ।
ଗତ ବର୍ଷ ଜୁଲାଇ ୯ ତାରିଖରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ସିଂହଙ୍କ ଅକାଳ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଆବେଦନ ଉପରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କୁ ନୋଟିସ୍ ଜାରି କରିଥିଲେ। ସିଂହ କହିଥିଲେ ଯେ ସେ କର୍ମ ଦର୍ଶନରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ଖରାପ କର୍ମର ପ୍ରଭାବକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ସେ ତାଙ୍କ ଚରିତ୍ରକୁ ସଂସ୍କାରିତ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥିଲେ। ଓକିଲ ବିଷ୍ଣୁ ଶଙ୍କର ଜୈନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଦାୟର କରାଯାଇଥିବା ତାଙ୍କ ଆବେଦନରେ, ସିଂହ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ୨୪ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଜେଲରେ ବିତାଇଛନ୍ତି ଏବଂ “ଯୁବକ କ୍ରୋଧ”ରେ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟର ପରିଣାମ ପାଇଁ “ଅନୁତାପ” କରିଛନ୍ତି।
୬୧ ବର୍ଷୀୟ ସିଂହ ତାଙ୍କ ଆବେଦନରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ୧୯ ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୨ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ୧୪ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ମୁକ୍ତ ନ କରି ୨୪ ବର୍ଷ ପ୍ରକୃତ ଜେଲ୍ ବିତାଇଛନ୍ତି। କଏଦୀମାନଙ୍କୁ ଅକାଳ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ଗୃହ ବିଭାଗର ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୨ ନୀତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦୋଷୀ କଏଦୀ ଯିଏ ପୁରୁଷ ହେଉ କିମ୍ବା ମହିଳା ଯିଏ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ ହେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ଫୌଜଦାରୀ କାର୍ଯ୍ୟବିଧି ସଂହିତା, ୧୯୭୩ର ଧାରା ୪୩୩ ଏ ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ଆବଦ୍ଧ, ସେ ୧୪ ବର୍ଷର ପ୍ରକୃତ ଜେଲ୍ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗିବା ପରେ ଯଥା ଛାଡ଼ ବିନା ତୁରନ୍ତ ଜେଲରୁ ଅକାଳ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ବିଚାର କରିବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବେ।