“ଓଡ଼ିଶାର ବିଜୁ ଜନତା ଦଳ (ବିଜେଡି), ଆସନ୍ତାକାଲିର ଉପ-ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟ ନଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ, ନିଜର ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ ଯାହା ଅଳ୍ପ କିଛି ବାକି ରହିଥିଲା, ତାହାକୁ ହାରାକିରି କରିଦେଇଛି…”
ଇଏ ହେଉଛି ସେହି ଟ୍ୱିଟ୍ ଯାହାକୁ ନେଇ ସୋସିଆଲ ମଡିଆରୁ ମେନଷ୍ଟ୍ରିମ୍ ମିଡିଆ,ସବୁଠାରେ ଢେର ଆଲୋଚନା ହୋଇସାରିଲାଣି । ତଥାଗତ କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏହି ଟ୍ୱିଟ୍ କରିଥିଲେ,ତାହା ରାଜନୀତିର ଖବର ରଖୁଥିବା ଉଣା ଅଧିକେ ସମସ୍ତେ ଜାଣି ସାରିବେଣି । ତେଣୁ ଆମେ ଏଠାରେ ପୁରୁଣା ପାଠର ଆଲୋଚନା କରିବୁ ନାହିଁ । ଆମେ କେବଳ ଏହି ଟ୍ୱିଟର ବ୍ୟବହୃତ ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦକୁ ନେଇ କଥା ହେବୁ । ସେହି ଶବ୍ଦ ହେଉଛି,‘ହାରାକିରି’ । ଆପଣ ଯଦି ଜାଣିନଥିବେ ତେବେ ମନକୁ ମନ ପ୍ରଶ୍ନ କରୁଥିବେ ଯେ, ହାରାକରି କ’ଣ ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ହାରାକିରି କ’ଣ? ଏହା ସହିତ ଜାଣିବା ଏହି ଶବ୍ଦ ରାଜନୀତିରେ କିପରି ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଛି?
ହାରାକିରିର ଉତ୍ପତ୍ତି
ହାରାକିରି ଶବ୍ଦଟି ଜାପାନୀ ଭାଷାରୁ ଆସିଛି। ଏହା ଦୁଇଟି ଶବ୍ଦର ସମ୍ମିଶ୍ରଣ: ‘ହାରା’ (ଯାହାର ଅର୍ଥ ପେଟ) ଓ ‘କିରି’ (ଯାହାର ଅର୍ଥ କାଟିବା)। ଏହା ଏକ ପାରମ୍ପରିକ ଜାପାନୀ ରୀତି, ଯାହାକୁ ସେପ୍ପୁକୁ (seppuku) ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଏହି ରୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ସମୁରାଇ ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ନିଜର ସମ୍ମାନ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ କିମ୍ବା ଅପମାନରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ନିଜ ପେଟକୁ ଖଣ୍ଡାରେ କାଟି ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରୁଥିଲେ। ଏହା ଥିଲା ସମ୍ମାନଜନକ ମୃତ୍ୟୁର ଏକ ପନ୍ଥା, ଯାହା ଜାପାନୀ ସଂସ୍କୃତିରେ ସମୁରାଇମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା।
ହାରାକିରିର ଇତିହାସ ବହୁ ପୁରାତନ। ଏହା ଜାପାନର ସାମନ୍ତ ଯୁଗରେ, ବିଶେଷତଃ ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସମୁରାଇମାନେ ଏହାକୁ ନିଜର ବିଫଳତା, ଅପମାନ, କିମ୍ବା ଦୋଷର ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ ଭାବେ ବାଛୁଥିଲେ। ଏହି ରୀତି ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାପାନରେ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ମେଜି ପୁନରୁଦ୍ଧାର ସମୟରେ ସମୁରାଇ ଶ୍ରେଣୀର ଅବସାନ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ, ହାରାକିରି ଶବ୍ଦଟି ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଯାହା ଆତ୍ମଘାତୀ କିମ୍ବା ନିଜେ ନିଜର କ୍ଷତି କରୁଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବୁଝାଏ।
ରାଜନୈତିକ ହାରାକିରି
ତଥାଗତଙ୍କ ଟ୍ୱିଟ୍ରେ ବିଜେଡିର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ‘ହାରାକିରି’ କୁହାଯାଇଛି, ଯାହା ଏକ ରାଜନୈତିକ ପ୍ରତୀକ ଭାବେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି। ରାଜନୈତିକ ହାରାକିରି ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଏକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ କିମ୍ବା ନେତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏପରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା, ଯାହା ନିଜର ରାଜନୈତିକ ଶକ୍ତି, ପ୍ରଭାବ କିମ୍ବା ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଏ। ବିଜେଡିର ଉପ-ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟ ନଦେବାର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ତଥାଗତ ଏକ ଆତ୍ମଘାତୀ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବେ ଦେଖିଛନ୍ତି, ଯାହା ଦଳର ରାଜନୈତିକ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତାକୁ ଆହୁରି ଦୁର୍ବଳ କରିବ।
Orissa’s Biju Janata Dal (BJD), by deciding not to vote in tomorrow’s Vice Prez election, seems to have hara kiri-ed its total political existence…whatever little remained😀 pic.twitter.com/EHOJ4GczKh
— Tathagata🌶️Satpathy (@SatpathyLive) September 8, 2025
ଏକ କାଳ୍ପନିକ ଉଦାହରଣ ଦ୍ୱାରା ଏହାକୁ ଆସନ୍ତୁ ବୁଝିବା । ଓଡ଼ିଶାର କୌଣସି ଏକ ଗାଁରେ ନବୀନ ରାଉତରାୟ ନାମକ ଜଣେ ଯୁବ ନେତା ଥିଲେ। ସେ ନିଜ ଗାଁରେ ବହୁତ ଲୋକପ୍ରିୟ ଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ବାଚନରେ ସେ ନିଜ ଦଳର ବିରୋଧରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ଏକ ଅଜଣା ଦଳକୁ ସମର୍ଥନ କଲେ। ଏହା ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ପାଇଁ ଏକ ‘ହାରାକିରି’ ଥିଲା, କାରଣ ଏହା ତାଙ୍କ ଜନସମର୍ଥନ ଓ ଦଳୀୟ ବିଶ୍ୱସ୍ତତାକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା। ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତି ପାଇଁ ସେ ନିଜର ପୂର୍ବ ସମର୍ଥକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱାସ ହରାଇବେ ଓ ତାଙ୍କୁ ନୂଆ ସମର୍ଥନ ମିଳିବ ବୋଲି କୌଣସି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ନାହିଁ ।
ହାରାକିରି ଆଜି କେବଳ ଜାପାନୀ ସଂସ୍କୃତିରେ ସୀମିତ ନାହିଁ। ଏହା ଏକ ପ୍ରତୀକ ହୋଇଛି, ଯାହା ନିଜେ ନିଜର କ୍ଷତି କରୁଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବୁଝାଏ। ଓଡ଼ିଶାର ରାଜନୀତିରେ ବିଜେଡିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକ ଉଦାହରଣ ହୋଇପାରେ, ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ହରାଇବାର ଆଶଙ୍କାରେ ଏକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ତଥାଗତଙ୍କ ଟ୍ୱିଟ୍ ଏହାକୁ ହାସ୍ୟରସ ସହ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ଆମକୁ ଚିନ୍ତା କରାଏ ଯେ ରାଜନୈତିକ ନିଷ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ କେତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରେ। ଶେଷରେ, ହାରାକିରି ଆମକୁ ଶିଖାଏ ଯେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପୂର୍ବରୁ ତା’ର ପରିଣାମ ବିଷୟରେ ଭଲ ଭାବେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଦରକାର। ରାଜନୀତି ହେଉ କି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ, ଆତ୍ମଘାତୀ ପଦକ୍ଷେପରୁ ବଞ୍ଚିବା ହିଁ ବୁଦ୍ଧିମାନର ଲକ୍ଷଣ।
Also Read https://purvapaksa.com/nepal-pm-oli-resigns-as-gen-z-agitation-intensifies/
