ଭାରତର କୋଇଲା ସଂରକ୍ଷଣର ୨୦% ଧାରଣ କରୁଥିବା ଅନୁଗୁଳ ବନ ବିଭାଗ ହାତୀ ଚରାଭୂମି ଏବଂ କରିଡର ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ୩୯୦ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଅଞ୍ଚଳକୁ ହରାଇପାରେ। ଭାରତୀୟ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ କେବଳ ଅନୁଗୁଳ ଜିଲ୍ଲାରେ ବଡ଼ ମାତ୍ରାରେ କୋଇଲା ଖନନ କାରଣରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜଙ୍ଗଲି ହାତୀ ଚରାଭୂମି ଏବଂ କରିଡର ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ପ୍ରାୟ ୩୯୦ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଅଞ୍ଚଳ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେବ।
WII ସ୍କଲାର, କାର୍ତ୍ତି ଏସ୍ ଏବଂ ଗୋପୀ ଜି ଭିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ‘ଓଡ଼ିଶାର କୋଇଲା ଖଣି ଭୂଦୃଶ୍ୟରେ ହାତୀଙ୍କ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ପରିଚାଳନା’ରେ କୁହାଯାଉଛି ଯେ,”ଭୂସ୍ଥାନିକ ବିଶ୍ଳେଷଣ, ବାସସ୍ଥାନ ଉପଯୁକ୍ତତା ମଡେଲିଂ ଏବଂ ବନ ବିଭାଗର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଅନୁମାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ କୋଇଲା ବ୍ଲକଗୁଡ଼ିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେଲେ ଅନୁଗୁଳ ଡିଭିଜନର ପ୍ରାୟ ୩୯୦ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଜଙ୍ଗଲ ହରାଇବ।” ସେମାନେ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଥିଲେ ଯେ, ଅନୁଗୁଳ ବନ ବିଭାଗରେ ହାତୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହିତ ଜଙ୍ଗଲ ବାସସ୍ଥାନର ଏହି କ୍ଷତି ସଂଘର୍ଷ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାରେ ହାତୀ ସଂଖ୍ୟା ପାଇଁ ବିନାଶକାରୀ ହେବ।
WIIର ତ୍ରୈମାସିକ ପତ୍ରିକା ‘ଟ୍ରମ୍ପେଟ୍’ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଭାରତର ପୂର୍ବ-କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସର୍ବାଧିକ ଏସୀୟ ହାତୀ (୧,୯୭୬ ଜଣ) ଅଛନ୍ତି। ୨୦୧୭ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ ଏହା ସମଗ୍ର ପୂର୍ବ-କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୬୩% (୩,୧୨୮) ଏବଂ ଭାରତରେ ମୋଟ ହାତୀ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୬.୫%। ରାଜ୍ୟର ୫୦ଟି ବନ ବିଭାଗ ମଧ୍ୟରୁ ୪୩ଟିରେ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି, ୨୦୧୫ ରୁ ୨୦୧୭ ମଧ୍ୟରେ ଏହାର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର୧.୨%। କିଛି ଜିଲ୍ଲାରେ ଅସମାନୁପାତିକ ଭାବରେ ଅଧିକ ହାତୀ ମଣିଷ ସଂଘର୍ଷ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ହାତୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁଗୁଳ ବନ ବିଭାଗ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଗୁରୁତ୍ବାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଜିଲ୍ଲା ହାତୀ ସହ କୋଇଲା ସମ୍ପଦ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବେଶ ଜଣାଶୁଣା, ଯାହା ଭାରତର କୋଇଲା ସଂରକ୍ଷଣର ୨୦% ଯୋଗଦାନ ଦିଏ । ଅନୁଗୁଳ ବନ ବିଭାଗ ପାଇଁ ସାଇଟ୍ ସ୍ପେସିଫିକ୍ ହାତୀ ପରିଚାଳନା ଯୋଜନା, ୨୦୨୨ ଅନୁଯାୟୀ। ଏହା ଅନୁଗୁଳ ଦିଭିଜନରେ ତାପଜ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କେନ୍ଦ୍ର, ଇସ୍ପାତ କାରଖାନା, ରାସ୍ତା ଏବଂ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ, ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ୍ ଲାଇନ ଏବଂ ପାଇପଲାଇନ ଭଳି ଦ୍ରୁତ ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ନେଇଛି। “ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଡିଭିଜନର ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ କୋଇଲା ଖଣି ଶିଳ୍ପକୁ ଲିଜ୍ ଦିଆଯିବାର ଆଶା କରାଯାଉଛି, ଯାହା ହାତୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶାରେ ବିଦ୍ୟମାନ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ପରିସ୍ଥିତି ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ” ବୋଲି ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି।
ଅନୁଗୁଳ ଡିଭିଜନରେ ହାତୀଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ବାସସ୍ଥାନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ପାଇଁ WII ସ୍କଲାରମାନେ ମ୍ୟାକ୍ସଏଣ୍ଟ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଏକ ଭୂସ୍ଥାନିକ ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଅଟେ । “ମ୍ୟାକ୍ସଏଣ୍ଟ ଫଳାଫଳ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ହାତୀମାନେ ବ୍ୟବହୃତ ଅଧିକାଂଶ ବାସସ୍ଥାନ ପ୍ରସ୍ତାବିତ କୋଇଲା ବ୍ଲକ ଅଞ୍ଚଳରେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଅନୁଗୁଳ ଡିଭିଜନରେ କୋଇଲା ଖଣି ପୂର୍ବରୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଅଛି, ଯାହା ହାତୀଙ୍କ ଗତିବିଧିକୁ ବାଧା ଦିଏ” ବୋଲି ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି। ଅନୁଗୁଳ ଡିଭିଜନର ସମଗ୍ର କୋଇଲା ବେଲ୍ଟର ଖଣି ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଘୋଷଣାକୁ ପୁନର୍ବିଚାର କରିବାକୁ WII ସ୍କଲାରମାନେ ସୁପାରିଶ କରିଥିଲେ। ସେ ଅନୁଗୁଳ ଡିଭିଜନର ପଶ୍ଚିମ ସୀମାରେ ଜଙ୍ଗଲ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ମାଧ୍ୟମରେ ସାତକୋଶିଆ ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଏବଂ ସମ୍ବଲପୁର, ଦେବଗଡ଼ ଡିଭିଜନ ମଧ୍ୟରେ ବାସସ୍ଥାନ ସଂଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ।
Also read https://purvapaksa.com/heavy-rain-warning-school-holiday-in-these-districts-today/
