ଇସ୍ରାଏଲ-ଇରାନ ଯୁଦ୍ଧରେ ଆମେରିକାର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରବେଶ ଘଟିଛି। ଏହା ଇରାନର ତିନୋଟି ପରମାଣୁ କେନ୍ଦ୍ର ଫୋର୍ଡୋ, ନାଟାଞ୍ଜ ଓ ଇସ୍ଫାହାନ ଉପରେ ବି-୨ ଷ୍ଟିଲଥ ବୋମାବର୍ଷକ ଜାହାଜରୁ ବୋମା ବର୍ଷା କରିଛି। ଏହା ଏହି କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ବଙ୍କର ଭେଦି (ବଙ୍କର ବଷ୍ଟର) ବୋମା ପକାଇଛି। ଏହାଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ଚରମ ସୀମାରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ନ୍ୟୁୟର୍କ ଟାଇମ୍ସର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଏହି ଆକ୍ରମଣ ୨୨ ଜୁନ ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟ ରାତି ୨:୩୦ରେ ହୋଇଥିଲା। ଆମେରିକୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଆକ୍ରମଣ ଇରାନର ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ‘ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ନଷ୍ଟ’ କରିଦେଇଛି, କିନ୍ତୁ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଫୋର୍ଡୋ ପରି ଗଭୀର କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବାର ସଫଳତା ସନ୍ଦେହଜନକ।
ଆମେରିକା ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ଜିବିୟୁ-୫୭ଏ/ବି ମାସିଭ ଅର୍ଡନାନ୍ସ ପେନେଟ୍ରେଟର (ଏମଓପି) ବୋମା ବ୍ୟବହାର କରିଛି, ଯାହାକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଅଣ-ପରମାଣୁ ବଙ୍କର ଭେଦି ବୋମା ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ବିବିସି ଅନୁସାରେ, ଏହି ୧୩,୬୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଓଜନର ବୋମା ୬୧ ମିଟର (୨୦୦ ଫୁଟ) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାଟି କିମ୍ବା କଙ୍କ୍ରିଟ ଭିତରେ ପ୍ରବେଶ କରିପାରେ। ଏଥିରେ ୨,୪୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ବିସ୍ଫୋରକ ରହିଛି, ଯାହା ଗଭୀର ବଙ୍କରଗୁଡ଼ିକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ କରାଯାଇଛି। ତଥାପି, ଇରାନର ଫୋର୍ଡୋ ପରମାଣୁ ସଂବର୍ଦ୍ଧନ ସଂଯନ୍ତ୍ର ପାହାଡ଼ ମଧ୍ୟରେ ଭୂପୃଷ୍ଠଠାରୁ ୮୦ରୁ ୧୧୦ ମିଟର (୨୬୦-୩୬୦ ଫୁଟ) ଗଭୀରତାରେ ଅବସ୍ଥିତ, ଯାହା ଜିବିୟୁ-୫୭ର ପହଞ୍ଚ ବାହାରେ ହୋଇପାରେ। ତେବେ ଆମେରିକା ଗୋଟିଏ କେନ୍ଦ୍ର ଉପରେ ଏକ ପରେ ଏକ ଲଗାତାର ଦୁଇଟି ବୋମା ବ୍ୟବହାର କରିଥାଇପାରେ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ମାଟିର ଅତି ତଳେ ଥିବା ପରମାଣୁ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଭେଦ କରାଯାଇପାରିବ। ତଥାପି, ଏହି ପରମାଣୁ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷତି ସମ୍ପର୍କରେ ଇରାନ ପକ୍ଷରୁ କୌଣସି ସୂଚନା ଦିଆଯାଇ ନାହିଁ।
ଆକ୍ରମଣ କେତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ
ଦ ହିନ୍ଦୁ ଅନୁସାରେ, ଫୋର୍ଡୋକୁ ବିଶେଷ ଭାବେ ବିମାନ ଆକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ଏହା ରିଇନଫୋର୍ସଡ୍ କଙ୍କ୍ରିଟ ଓ ମୋଟା ପଥର ଚଟାଣ ଦ୍ୱାରା ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ଏଠାରେ ୬୦ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂବର୍ଦ୍ଧିତ ଇଉରେନିୟମ ଉତ୍ପାଦନ ହୁଏ, ଯାହା ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ପୂର୍ବତନ ଆମେରିକୀୟ ଲେଫ୍ଟିନାଣ୍ଟ ଜେନେରାଲ ମାର୍କ ଶ୍ୱାର୍ଟଜ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଫୋର୍ଡୋକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଏକାଧିକ ଜିବିୟୁ-୫୭ ବୋମାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି, କାରଣ ଗୋଟିଏ ବୋମା ପ୍ରଥମେ ଗାତ ସୃଷ୍ଟି କରିବ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ବୋମା ତା’ ମଧ୍ୟରେ ଗଭୀରକୁ ଯାଇ ବିସ୍ଫୋରଣ ଘଟାଇବ।
ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ସଂସ୍ଥା (ଆଇଏଇଏ) କହିଛି ଯେ ଫୋର୍ଡୋକୁ ସୀମିତ କ୍ଷତି ହୋଇଥାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ରେଡିଓଲୋଜିକାଲ ବିକିରଣର ବିପଦ ରହିଛି। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ନାଟାଞ୍ଜ ଓ ଇସ୍ଫାହାନ ପରମାଣୁ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ କ୍ଷତି ହୋଇଛି, ଯେଉଁଠାରେ ସେଣ୍ଟ୍ରିଫୁଜ ଓ ଅନ୍ୟ ଉପକରଣ ନଷ୍ଟ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ଫୋର୍ଡୋର ଗଭୀରତା ହେତୁ ତା’ର ମୁଖ୍ୟ ସଂବର୍ଦ୍ଧନ ସଂଯନ୍ତ୍ର ସମ୍ଭବତଃ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିଛି।
ଇରାନର ଧମକ
ଇରାନ ଏହି ଆକ୍ରମଣର ନିନ୍ଦା କରି ପ୍ରତିଶୋଧମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ଧମକ ଦେଇଛି। ଇରାନୀ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ କହିଛି ଯେ ଆମେରିକାର ଏହି ଦୁଃସାହସ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଉସକାଇ ପାରେ। ଅନସାରୁଲ୍ଲାହର ହାଜେମ ଅଲ-ଅସଦ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଓ୍ଵାଶିଂଟନକୁ ଏହାର ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ତଥାପି, ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଇରାନ ଏକାକୀ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଛି। ରୁଷ ଓ ଚୀନ କୂଟନୈତିକ ସମର୍ଥନ ଦେଇଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସାମରିକ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବାକୁ ମନା କରିଛନ୍ତି।
ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆକ୍ରମଣର ସଫଳତା ଉପରେ ମତଭେଦ ରହିଛି। ବିବିସିର ଉଦ୍ଧୃତି ଦେଇ ପ୍ରଫେସର ରଜର୍ସ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଫୋର୍ଡୋର ଅଜଣା ଗଭୀରତା ଓ ମଜବୁତୀ ହେତୁ ଜିବିୟୁ-୫୭ର ପ୍ରଭାବଶୀଳତାର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ନାହିଁ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଆମେରିକୀ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଅଧିକାରୀମାନେ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏକାଧିକ ବୋମାର କ୍ରମିକ ବ୍ୟବହାର ଫୋର୍ଡୋକୁ ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରିପାରେ। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଛଅଟି ବି-୨ ବୋମା ବର୍ଷକ ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା।
