ଭାରତକୁ ଏହାର ମହାକାଶଚାରୀ ଶୁଭାଂଶୁ ଶୁକ୍ଳାଙ୍କୁ ମହାକାଶରେ ଦେଖିବା ପାଇଁ ଆହୁରି ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ, କାରଣ ତିନି ଜଣ ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କୁ ନେଇ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନକୁ ଯାଉଥିବା ଆକ୍ସିଓମ୍-୪ ମିଶନ୍ ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଇଁ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଯାଇଛି, କାରଣ ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ସ୍ପେସ୍ ଏକ୍ସର ଫାଲ୍କନ୍-୯ ରକେଟ୍ରେ ଥିବା ଲିକ୍କୁ ସଜାଡ଼ିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସମୟ ମାଗିଛନ୍ତି। ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆ ଏକ୍ସରେ ଏକ ପୋଷ୍ଟ କରି ସ୍ପେସ୍ଏକ୍ସ ଘୋଷଣା କରିଛି ଯେ, ଏହି ତ୍ରୁଟି ପୋଷ୍ଟ-ଷ୍ଟାଟିକ୍ ବୁଷ୍ଟର୍ ଯାଞ୍ଚ ସମୟରେ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବା ତରଳ ଅମ୍ଳଜାନ ଲିକ୍ର ମରାମତି ପାଇଁ ଆକ୍ସିଓମ୍-୪ ମିଶନ୍ର ଫାଲ୍କନ୍-୯ ଲଞ୍ଚ୍ କୁ “ପଛକୁ ପାଦେ” ନେଉଛି। ” ଏହା ଥରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ – ଏବଂ ପରିସର ଉପଲବ୍ଧତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି – ଆମେ ଏକ ନୂତନ ଲଞ୍ଚ୍ ତାରିଖ ସେୟାର କରିବୁ” ବୋଲି ସ୍ପେସ୍ ଏକ୍ସ କହିଛି।
ଏହା ପୂର୍ବରୁ, ଏକ ପୂର୍ବ-ଲଞ୍ଚ୍ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀ ସମ୍ବୋଧିତ କରି, ସ୍ପେସ୍ ଏକ୍ସର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ୱିଲିୟମ୍ ଗର୍ଷ୍ଟେନମାୟର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ଫାଲ୍କନ୍-୯ ରକେଟ୍ରେ କିଛି ତ୍ରୁଟି ସମାଧାନ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ଷ୍ଟାଟିକ ଫାୟାର ଟେଷ୍ଟ ସମୟରେ ମିଳିଥିଲା ଏବଂ ବୁଷ୍ଟରର ଉଡ଼ାଣ ପରେ ନବୀକରଣ ସମୟରେ କାହାର ଧ୍ୟାନ ଯାଇନଥିଲା। ଗେର୍ଷ୍ଟେନମାୟାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ଏକ ଲକ୍ ଲିକ୍ ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ପୂର୍ବ ମିଶନରେ ବୁଷ୍ଟର ପ୍ରବେଶ ସମୟରେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପୁନଃନିର୍ମାଣ ସମୟରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମରାମତି କରାଯାଇ ନଥିଲା।
ତରଳ ବା ଲିକ୍ୟୁଡ଼ି ଅମ୍ଳଜାନ କ’ଣ?
ତରଳ ଅମ୍ଳଜାନ (LOX) ହେଉଛି ସେହି ଅମ୍ଳଜାନ ଯାହାକୁ ଏହି ବିନ୍ଦୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥଣ୍ଡା କରାଯାଏ ଯେଉଁଠାରେ ପହଞ୍ଚି ଏହା ଏକ ଫିକା ନୀଳ ରଙ୍ଗର ତରଳରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଏ। ଏହା ରକେଟ୍ ପ୍ରଚଳନ ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ମହାକାଶଯାନ ଜୀବନ ସମର୍ଥନ ପ୍ରଣାଳୀରେ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ମହାକାଶଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାଶୀଳ ବାୟୁ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଲିକ୍ୟୁଡ଼ି ଅମ୍ଳଜାନ ନିତ୍ୟାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ, ଏବଂ ଲଞ୍ଚ ପାଇଁ ଇନ୍ଧନ ପ୍ରଣାଳୀର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉପାଦାନ ମଧ୍ୟ ଅଟେ।
ପ୍ରାକ-ଲଞ୍ଚ ପ୍ରସ୍ତୁତି ସମୟରେ, ଜୀବନ ସମର୍ଥନ ଏବଂ ପ୍ରଚଳନ ପାଇଁ ମହାକାଶଯାନକୁ ଅମ୍ଳଜାନ ଯୋଗାଣ କରୁଥିବା ସିଷ୍ଟମରେ ଏକ ତରଳ ଅମ୍ଳଜାନ ଲିକ୍ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଏହି ଲିକ୍ ଯଦିଓ ନିଜକୁ ନିଜେ ବିପଜ୍ଜନକ ନଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହା କ୍ରୁ ଏବଂ ମିଶନ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁରକ୍ଷା ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ମହାକାଶଯାନ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଏଲଓଏକ୍ସର ଏକ ଛୋଟ ଲିକ୍ ମଧ୍ୟ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇପାରେ କାରଣ ତରଳ ଅମ୍ଳଜାନର ତାପମାତ୍ରା ବହୁତ କମ୍ (−183 °C କିମ୍ବା -297 °F) ଥାଏ ଏବଂ ଏହା ବାଷ୍ପୀକରଣ ଅମ୍ଳଜାନରେ ପରିଣତ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ଥାଏ, ଯାହା ଚାପଯୁକ୍ତ ପରିବେଶରେ ନିଆଁ କିମ୍ବା ବିସ୍ଫୋରଣର ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ।
ଲିକ୍ ପାଇଁ ମିଶନ ବିଳମ୍ବ କାହିଁକି ହେଲା?
ମିଶନ ବିଳମ୍ବର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ଥିଲା କ୍ରୁ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା। ଅମ୍ଳଜାନ ସିଷ୍ଟମରେ ଲିକ୍ କୁ ଯଦି ସିଲ୍ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ କିମ୍ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବନ୍ଦ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ, ତେବେ ଲଞ୍ଚ ସମୟରେ କିମ୍ବା କକ୍ଷପଥରେ ଥିବା ସମୟରେ ଏହା ଏକ ଭୟଙ୍କର ବିଫଳତାର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ସମସ୍ତ ସିଷ୍ଟମ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଏବଂ ଲିକ୍-ମୁକ୍ତ ହେବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା କ୍ରୁ ମିଶନ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ, ଏବଂ ଜୀବନ ସମର୍ଥନ କିମ୍ବା ପ୍ରଚଳନ ସିଷ୍ଟମ ସହିତ ଯେକୌଣସି ସମସ୍ୟା ମିଶନକୁ ବିପଦରେ ପକାଇପାରେ।
ବୈଷୟିକ ଜଟିଳତା ଅନ୍ୟ ଏକ କାରଣ। ମହାକାଶଯାନ ସିଷ୍ଟମ, ବିଶେଷକରି କ୍ରୁ ମିଶନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ପ୍ରଣାଳୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଏବଂ ଜଟିଳ ହୋଇଥାଏ। ଅମ୍ଳଜାନ ସିଷ୍ଟମରେ ଲିକ୍ ଭଳି ଏକ ଛୋଟ ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ପୁଙ୍ଖାନୁପୁଙ୍ଖ ତଦନ୍ତ ସହ ବୈଷୟିକ ସଂଶୋଧନ ଏବଂ ପୁନଃପରୀକ୍ଷଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିପାରିବ। ଏହି ସିଷ୍ଟମଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କଠୋର ସହନଶୀଳତା ଏବଂ ସଠିକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି, ଯେକୌଣସି ତ୍ରୁଟିବିହୀନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମତା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ବିଳମ୍ବ ହୋଇପାରେ, ଯାହାଦ୍ବାରା ମହାକାଶଯାନ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଏବଂ ଲଞ୍ଚ ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷିତ ହେବ।
ଅନ୍ୟ ଏକ କାରଣ ହେଉଛି କ୍ରୁ ଅମ୍ଳଜାନ ଯୋଗାଣ। ମହାକାଶଯାନକୁ ଲଞ୍ଚ, କକ୍ଷପଥ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ପୁନଃପ୍ରବେଶ ସମୟରେ ମହାକାଶଚାରୀମାନଙ୍କ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟ ପାଇଁ ଲିକ୍ୟୁଡ଼ି ଅମ୍ଳଜାନର ସ୍ଥିର ଯୋଗାଣ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ଯଦି LOX ସିଷ୍ଟମରେ ଲିକ୍ ହୁଏ, ତେବେ ଏହା କ୍ରୁଙ୍କ ଅକ୍ସିଜେନ ଯୋଗାଣକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ, ବିଶେଷକରି ଉଡ଼ାଣର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଯେତେବେଳେ ମହାକାଶଯାନ ନିମ୍ନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ରହିଥାଏ ଏବଂ କ୍ରୁ ଉଚ୍ଚ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ବଳ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରକ୍ଷେପଣ ଚାପର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଅନ୍ତି। କ୍ରୁ ମିଶନରେ, ଜୀବନ ସମର୍ଥନ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଯେକୌଣସି ବିଭ୍ରାଟ (ଯେପରିକି ଏକ ଲିକ୍ ଅକ୍ସିଜେନ ଟ୍ୟାଙ୍କ) ଏକ ଗମ୍ଭୀର ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହୋଇପାରେ। ମହାକାଶଯାନକୁ କ୍ରୁ ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଅକ୍ସିଜେନର ସଠିକ ସ୍ତର ଏବଂ ଚାପ ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ପଡିବ, ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଲିକ୍ ଏକ ଅସୁରକ୍ଷିତ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଯାହାକି ଲିକ୍ କୁ ସ୍ଥିର କିମ୍ବା ପୃଥକ ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମିଶନକୁ ଲଞ୍ଚ କରିବାରୁ ରୋକିବ। LOX ପାଇଁ ଇନ୍ଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନେଇପାରେ, ଏବଂ ଲିକ୍ ଇନ୍ଧନ ସମୟକୁ ବାଧା ଦେଇପାରେ। ଯଦି ଇନ୍ଧନ ସମୟରେ ଲିକ୍ ଚିହ୍ନଟ ହୁଏ, ତେବେ ଲଞ୍ଚକୁ ପୁନଃଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ପଡିବ ଏବଂ ମରାମତି ପରେ ପୁନଃନିର୍ଦ୍ଧାରିତ କରିବାକୁ ପଡିବ, ଯାହା ମିଶନକୁ ଆହୁରି ବିଳମ୍ବ କରିବ।
ଆକ୍ସିଓମ୍ ମିଶନ
ଆକ୍ସିଓମ୍-୪ (ଏଏକ୍ସ-୪) ମିଶନ ହେଉଛି ଆକ୍ସିଓମ୍ ସ୍ପେସ୍, ଏକ ଘରୋଇ ମହାକାଶ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଘରୋଇ ମହାକାଶ ଉଡ଼ାଣର ଏକ ଶୃଙ୍ଖଳାର ଅଂଶ, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଘରୋଇ ମହାକାଶଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନ (ISS) କୁ ପଠାଇବା। ଏଏକ୍ସ-୪ ମିଶନ ହେଉଛି ଆକ୍ସିଓମ୍ ର ମହାକାଶ ଯାତ୍ରାକୁ ବାଣିଜ୍ୟିକ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ନାଗରିକ ଏବଂ ଗବେଷକମାନଙ୍କୁ କକ୍ଷପଥରେ ଜୀବନ ଅନୁଭବ କରିବା ଏବଂ ଆଇଏସଏସ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟର ଅଗ୍ରସର।
Also read https://purvapaksa.com/preparations-for-divine-bath/
Preparations for divine bath।। ରତ୍ନବେଦୀ ଛାଡି ସ୍ନାନ ମଣ୍ଡପକୁ ଆସିଛନ୍ତି ଚତୁର୍ଦ୍ଧା ମୂରତି