ବିହାରରେ ଭୋଟର ତାଲିକା ସମୀକ୍ଷା ଜାରି ରହିବା ନେଇ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ସବୁଜ ସଙ୍କେତ । ନଭେମ୍ବରରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିହାର ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଭୋଟର ତାଲିକାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଘନ ସଂଶୋଧନ (SIR)କୁ ଯୋଡ଼ିବା ନେଇ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଭାରତୀୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ (ECI)ଙ୍କୁ ଆଶ୍ଵସ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ତର୍କ ଏବଂ ବ୍ୟବହାରିକତା ଉପରେ ନିହିତ।
ଭାରତୀୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରି ଆଗତ ଆବେଦନଗୁଡ଼ିକର ଶୁଣାଣି କରି ବିଚାରପତି ସୁଧାଂଶୁ ଧୂଲିଆ ଏବଂ ଜୟମାଲ୍ୟ ବାଗଚୀଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, “ଆପଣଙ୍କର (ECI) ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମସ୍ୟା ନୁହେଁ ବରଂ ସମୟ ସମସ୍ୟା… ବିହାରରେ ଏସଆଇଆରକୁ ନଭେମ୍ବରରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ସହିତ କାହିଁକି ଯୋଡାଯାଉଛି? ନିର୍ବାଚନ ସମୟଠୁ ପୃଥକ କାହିଁକି କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ?”
ବିଚାରପତି ଧୂଲିଆ କହିଛନ୍ତି, “ଭୋଟର ତାଲିକା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହେବା ପରେ, କୋର୍ଟ ଏହାକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବେ ନାହିଁ… ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଜଣେ ବଞ୍ଚିତ ବ୍ୟକ୍ତି ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଏହାକୁ (ସଂଶୋଧିତ ତାଲିକା)କୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିବାର ବିକଳ୍ପ ପାଇବେ ନାହିଁ।” ଏହାସହ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଅଣ-ନାଗରିକମାନେ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ନ ରହିବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସଘନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଭୋଟର ତାଲିକା ସ୍ଵଚ୍ଛ କରିବାରେ କିଛି ଭୁଲ ନାହିଁ। “ସେମାନେ ଯାହା କରୁଛନ୍ତି ତାହା ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ। ଏଥିରେ ଏକ ବ୍ୟବହାରିକତା ଜଡିତ। କମ୍ପ୍ୟୁଟରୀକରଣ ପରେ ଏହା ପ୍ରଥମ ଥର ହୋଇଥିବାରୁ ସେମାନେ ତାରିଖ ସ୍ଥିର କରିଥିଲେ। ତେଣୁ ଏଥିରେ ଏକ ଯୁକ୍ତି ଅଛି”।
ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କୁ ତିନୋଟି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରି କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି, “ଏଥିରେ କୌଣସି ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ ଯେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଏବଂ ଭୋଟ ଦେବାର ଅଧିକାର ସହିତ ଜଡିତ। ଏହା କେବଳ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ କ୍ଷମତାର ବିଷୟ ନୁହେଁ ବରଂ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାର ବିଷୟ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ସମୟର।” ଗତ ମାସରେ, ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ବିହାରର ଭୋଟର ତାଲିକା ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ, କହିଥିଲେ ଯେ ଗତ ୨୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବଡ଼ ପରିମାଣରେ ନାମ ଯୋଡିବା ଏବଂ ବାଦ ଦେବା ଦ୍ୱାରା ଡୁପ୍ଲିକେଟ୍ ଏଣ୍ଟ୍ରି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ବିରୋଧୀ, ବିଶେଷକରି କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଆରଜେଡି ଦ୍ୱାରା ତୀବ୍ର ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା। ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଉପସ୍ଥିତ ଓକିଲ ଶଙ୍କରନାରାୟଣନ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମନମୁଖୀ ଏବଂ ପକ୍ଷପାତପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି କହିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, “ସେମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୦୩ ପୂର୍ବରୁ ନାଗରିକତାର ଅନୁମାନ ଆପଣଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ, ୨୦୦୩ ପରେ, ଯଦିଓ ଆପଣ ପାଞ୍ଚଟି ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟ ଦେଇଛନ୍ତି, ତଥାପି ନାଗରିକତାର ଅନୁମାନ ଆପଣଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଅଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ।”
ଏକକ ନାଗରିକତାରେ ଆଧାର !
ବିବାଦର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେଉଛି ଯେ ଆଧାର ଏବଂ ଭୋଟର ପରିଚୟପତ୍ର ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମୟରେ ଆବେଦନକାରୀମାନେ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ ବୋଲି ୧୧ ଟି ସୂଚକ ଦସ୍ତାବିଜର ତାଲିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନୁହେଁ। ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଉପସ୍ଥିତ ଓକିଲ ଅଭିଷେକ ସିଂଘଭି ଏହାକୁ “ନାଗରିକତା ଯାଞ୍ଚ” ପ୍ରକ୍ରିୟା ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। “ଆଧାର ପରେ ସମଗ୍ର ଦେଶ ପାଗଳ ହେଉଛି ଏବଂ ତା’ପରେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହାକୁ ନିଆଯିବ ନାହିଁ”।
ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିବା ବରିଷ୍ଠ ଓକିଲ କପିଲ ସିବଲ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ଉପସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ। ସିବଲ କହିଥିଲେ,”ଆମେ ନାଗରିକ କି ନାହିଁ କହିବା ପାଇଁ ସେମାନେ (ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ) କିଏ? ଦାୟିତ୍ୱ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ, ଆମ ଉପରେ ନୁହେଁ। ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ କହିବା ପାଇଁ କିଛି ଉପାଦାନ ରହିବା ଉଚିତ ଯେ ମୁଁ ନାଗରିକ ନୁହେଁ”। ଗ୍ରହଣୀୟ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ତାଲିକାରୁ ଆଧାରକୁ ବାଦ ଦେବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି। ଏଥିରେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିବା ଓକିଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଧାରକୁ ନାଗରିକତାର ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ସେପଟେ କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ଏକ ପୃଥକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏବଂ ଏହା ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଅଧିକାର, ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ନୁହେଁ।ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ଓକିଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ, କୋର୍ଟ ସଂଶୋଧିତ ଭୋଟର ତାଲିକାକୁ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏହାକୁ ଦେଖିପାରିବେ ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବନ୍ଦ ନକରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି। “ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମାପ୍ତ ହେବାକୁ ଦିଅ। ଏହା ପରେ ମାନ୍ୟବର ସଦସ୍ୟମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚିତ୍ର ଦେଖିପାରିବେ… ଏହାକୁ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଆମେ ଏହାକୁ ଦେଖାଇବୁ।”
Also Readhttps://purvapaksa.com/shashi-tharoor-criticising-the-emergency/
