ଆଜି ଓଡ଼ିଶାର ସକାଳ ମିଠାରେ ମିଠାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଆମେ ଏମିତି କାହିଁକି କହୁଛୁ ଆପଣ ନିଜେ ଜାଣିପାରିବେ। ଆଜି ହେଉଛି ରସୋଗଲା ଦିବସ ଆଉ ନୀଳାଦ୍ରୀବିଜେ। ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ସାଆନ୍ତାଣୀଙ୍କୁ ରସଗୋଲା ଦେଇ ମାନଭଞ୍ଜନ କରିବେ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ଠାକୁର, ତାପରେ ଯାଇ ବଡ ଦେଉଳରେ ପ୍ରବେଶ କରିବେ ତିନି ଭାଇଭଉଣୀ। ସେଥି ପାଇଁ ଆଜିର ଦିନଟି ରସୋଗଲା ଦିବସ ଭାବେ ପୁରେ ପୁରେ ପରିଚିତ ହୋଇଛି। ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ରଥ ନିକଟରେ ରସଗୋଲା କରାଯାଏ । ବର୍ଷ ବର୍ଷ ହେଲା ଚାଲି ଆସୁଛି ଏହି ପରମ୍ପରା । ଆଉ ଏହି ଦିନକୁ ରସଗୋଲା ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଆଜି ଓଡ଼ିଶାର ଘରେ ଘରେ ଆଉ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟଗୁଡିକରେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ ହେଉଛି ରସଗୋଲା ଦିବସ। ନିଜ ଆତ୍ମୀୟ ଆଉ ପ୍ରିୟ ଜନଙ୍କୁ ରସରେ ଜୁଡବୁଡ ମିଠାଟି ଖୁଆଇ ସମ୍ପର୍କର ମଧୁରତା ଏମିତି ରସୁଆଳ ରହୁ ବୋଲି ଲୋକେ ଆଶା ପ୍ରକଟ କରୁଛନ୍ତି ଆଜିର ଦିନରେ।
ପୌରାଣିକ କଥା ଓ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ପବିତ୍ର ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ, ନବଦିନାତ୍ମକ ରଥଯାତ୍ରାର ଶେଷ ଦିନ ହେଉଛି ନୀଳାଦ୍ରି ବିଜେ, ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ ଏହିଦିନ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ଫେରିଥାନ୍ତି । ହେଲେ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ଛାଡି ପ୍ରଭୁ ଭାଇଭଉଣୀଙ୍କୁ ନେଇ ମାଉସୀ ଘରକୁ ଯାଇଥିବାରୁ, ତାଙ୍କୁ ମନ୍ଦିର ଭିତରକୁ ଛାଡ଼ନ୍ତି ନାହିଁ ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ। ଅଭିମାନୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଜୟ ବିଜୟ ଦ୍ୱାର ବନ୍ଦ କରି କାଳିଆ ଠାକୁରଙ୍କୁ ଅଟକାଇ ରଖନ୍ତି ଆଉ ବଡଭାଇ ବଳଭଦ୍ର ଏବଂ ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ଭିତରକୁ ଛାଡି ଦିଅନ୍ତି। ଏହାପରେ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କୁ ରସଗୋଲା ଦେଇ ତାଙ୍କ ମାନଭଞ୍ଜନ କରି ଭିତରକୁ ଯାଇଥାନ୍ତି ବଡ଼ଠାକୁର। ତେବେ ନୀଳାଦ୍ରୀ ବିଜେ ଦିନ ପହଣ୍ଡି ସମୟରେ ତ୍ରିମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କୁ ରସଗୋଲା ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ, ଏବଂ ପରେ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଗର୍ଭଗୃହକୁ ନିଆଯାଇଥାଏ।
ଯଦିଓ ଏହି ରୀତି ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା, ତଥାପି ୨୦୧୫ ଜୁଲାଇ ୩୦ ତାରିଖରୁ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକମାନେ ନୀଳାଦ୍ରି ବିଜେକୁ ରସଗୋଲା ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରିଆସୁଛନ୍ତି, ଏହା ଜଗନ୍ନାଥ ପରମ୍ପରାରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ମିଠା ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଦିନ ହୋଇ ରହିଛି। ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହି ସୁସ୍ୱାଦୁ ମିଠାର ଉତ୍ପତ୍ତିକୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ରସଗୋଲା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଉତ୍ସବର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରସଗୋଲା ସହିତ ଜଡିତ ଇତିହାସ, ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ଗର୍ବକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା, ରାଜ୍ୟରେ ଏହାର ପ୍ରାଚୀନ ଉତ୍ପତିକୁ ବିଶ୍ୱକୁ ମନେ ପକାଇବା।
କବି ବଳରାମ ଦାସଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରଚିତ ଜଗମୋହନ ରାମାୟଣ ଯାହାକୁ ଦାଣ୍ଡି ରାମାୟଣ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ସେଥିରେ ୧୫ତମ ଶତାବ୍ଦୀର ରସଗୋଲାର ଐତିହାସିକ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି। ସମୟ ସହିତ, ରସଗୋଲା ଦିବସ ଗ୍ରାମରୁ ସହରାଞ୍ଚଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ବ୍ୟାପକ ଉତ୍ସବ ପାଲଟିଛି, ଲୋକମାନେ ଆନନ୍ଦ ଏବଂ ପରମ୍ପରାର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ମିଠା ଆଦାନପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି। ସାରା ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହିଦିନ ମିଠା ଦୋକାନଗୁଡ଼ିକ ବିଶେଷ ପ୍ରକାରର ରସଗୋଲା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି ଏବଂ ଅନେକ ସେମାନଙ୍କର ସୃଜନଶୀଳତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜନ କରନ୍ତି।
ତେବେ ରସଗୋଲାକୁ ନେଇ କିଛି ବର୍ଷେ ପୂର୍ବେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ସହ ବଡ଼ ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଥିଲା। ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ‘ରସଗୁଲ୍ଲା’ ତାଙ୍କର ବୋଲି ଦାବି କରିଥିଲା । ୧୮୬୮ ମସହାରେ କଲିକତାରେ ନବୀନ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ ପ୍ରଥମେ ‘ରସଗୁଲ୍ଲା’ ତିଆରି କରିଥିଲେ ବୋଲି ଯୁକ୍ତି କରିଥିଲା ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ । ହେଲେ ଓଡ଼ିଶାର ଏହାର ଅନନ୍ୟ ପରିଚୟକୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇ, ଓଡ଼ିଶାର ରସଗୋଲାକୁ ଜୁଲାଇ ୨୯, ୨୦୧୯ରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଜିଆଇ ଟ୍ୟାଗ୍ ମିଳି ଥିଲା, ଯାହା ରାଜ୍ୟର ସମୃଦ୍ଧ ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଐତିହ୍ୟକୁ ପୁନଃନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥିଲା। ଏହି ରସଗୋଲା ଦିବସ ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କୁ ଏକତ୍ର କରିବା ସହ ଏହାର ଐତିହାସିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ମହତ୍ତ୍ୱକୁ ସାରା ବିଶ୍ୱ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚାଇଦେଇଛି। ଏହି ଦିବସ ଆମକୁ ମନେ ପକାଇ ଦେଇଥାଏ ଯେ, ଏକ ଛୋଟ ମିଠା କିପରି ଏକ ଜାତିର ଆତ୍ମଗାଥା ହୋଇପାରେ।
Also read https://purvapaksa.com/what-did-modi-say-in-brazil-brics/
What did Modi say in Brazil BRICS? ।। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଚର୍ଚ୍ଚା : ବ୍ରାଜିଲରେ କଣ କହିଲେ ମୋଦୀ?
