ଏକ ସଦ୍ୟ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କାରଣରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ମରୁଡ଼ି ହଟସ୍ପଟଗୁଡିକୁ ପଶ୍ଚିମ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଦିଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଛି । ଏହା ଫଳରେ କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ଅଧିକ ତୀବ୍ର କିନ୍ତୁ ସ୍ୱଳ୍ପ ପ୍ରଭାବ ଅନୁଭବ କରୁଛି । ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ, ଏହି ହଟସ୍ପଟଗୁଡିକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ରାଜ୍ୟର ପୂର୍ବ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥିଲା ।
ଭାରତ, ବ୍ରିଟେନ, ଜାପାନ, ବ୍ରାଜିଲ, ୟୁ. ଏ. ଇ. ଏବଂ ସାଉଦି ଆରବର ଛଅଟି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସମେତ ୧୨ଟି ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ସଙ୍ଗଠନ ତଥା ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ବୈଶ୍ୱିକ ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ, ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଉପକୂଳ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅଧିକ ମରୁଡ଼ି ହେଉଥିଲା।
କିନ୍ତୁ ନିକଟ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଅଞ୍ଚଳକୁ ମରୁଡ଼ି ହଟସ୍ପଟଗୁଡିକର ପଶ୍ଚିମ ଦିଗକୁ ଘୁଞ୍ଚିଛି। ଏହି ଗତିବିଧିର କାରଣ ମୌସୁମୀ ଢାଞ୍ଚାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ଭୂମି-ବ୍ୟବହାର ପରିବର୍ତ୍ତନର ମିଶ୍ରଣ ।
.jpg)
୧୯୬୦ ଏବଂ ୨000 ଦଶକରେ ଅତ୍ୟଧିକ ମରୁଡ଼ି ହେଉଥିଲା, ଏହାର ତୀବ୍ରତା ଅଧିକ ଥିଲା ଏବଂ ଏହା ବାରମ୍ବାର ଘଟୁଥିଲା। ୨୦୦୧ ରୁ ୨0୧0 ମଧ୍ୟରେ ସୁନ୍ଦରଗଡ ଜିଲ୍ଲା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମରୁଡ଼ି ହଟସ୍ପଟ୍ ରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୧୧ ରୁ ୨୦୨୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଦଶନ୍ଧିରେ ମରୁଡ଼ିର ତୀବ୍ରତା ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ସହ ଏହା ପଶ୍ଚିମ, ଉତ୍ତର ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟାପିଥିଲା। ଏହାର କାରଣ ମୁଖ୍ୟତଃ କ୍ରମାଗତ ଏଲ୍ ନିନୋ ଘଟଣାର ପ୍ରଭାବ ।
ଏହିଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ କାରଣରୁ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସତର୍କତାପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ନୀତିଗତ ପଦକ୍ଷେପକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ଜଳବାୟୁ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତରଫରୁ ଚେତାବନୀ ଦିଆଯାଇଛି । ସେଥି ସହିତ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ମରୁଡ଼ି ନିଦାନକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ ସଂସ୍ଥା ପକ୍ଷରୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି। ମରୁଡ଼ି ଏବେ ଆଉ ପାରମ୍ପରିକ ଜିଲ୍ଲାରେ ସୀମିତ ନାହିଁ। ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ତୀବ୍ର ହେବା ସହିତ, ଐତିହାସିକ ଧାରା ଭବିଷ୍ୟତର ବିପଦର ବିଶ୍ୱସନୀୟ ସୂଚକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି ।
ମରୁଡ଼ି ସ୍ଥିତିସ୍ଥାପକତା ପାଇଁ ଆମର ରଣନୀତିର ପୁନଃମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବା ଜରୁରୀ, ଏବଂ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ ବିସ୍ତୃତ ଯୋଜନା ପାଇଁ ଏକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଧାର ପ୍ରଦାନ କରୁଛି ବୋଲି ଏଫ୍. ଏମ୍. ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଫେସର ମନୋରଞ୍ଜନ ମିଶ୍ର କହିଛନ୍ତି।