Dream11: ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ପ୍ରିମିୟର ଲିଗ୍ (ଆଇପିଏଲ୍) ପ୍ରତିବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସେହି ସମୟରେ ଗୋଟିଏ କ୍ଷେତ୍ର ଯାହା ବିକଶିତ ହୁଏ ତାହା ହେଉଛି ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି କ୍ରୀଡ଼ା। ଡ୍ରିମ୍ ୧୧, ମାଇଟିମ୍ ୧୧, ଏମପିଏଲ୍ ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି ଏବଂ ମାଇ୧୧ସର୍କଲ ଭଳି ଆପ୍ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ସଂପୃକ୍ତିରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ପ୍ରକୃତ ନଗଦ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବା ପାଇଁ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ଟିମ୍ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି।
ଏକଦା ଏକ ଅଳ୍ପ ଜଣାଶୁଣା ପ୍ରୟାସ ଥିବା କଳ୍ପନା କ୍ରିକେଟ୍ ଏବେ ଭାରତର କ୍ରୀଡ଼ା ଓ ଡିଜିଟାଲ୍ ସଂସ୍କୃତିରେ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ରହିଛି ଏବଂ ଆଇପିଏଲ୍ର ଆକାଶଛୁଆଁ ଲୋକପ୍ରିୟତା ସହ ହାତ ମିଳାଇ ଚାଲିଛି। କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ଏହି ଆପଗୁଡିକର ମାଲିକ କିଏ – ଏବଂ ସେମାନେ କିପରି ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କ ଉତ୍ସାହକୁ ବ୍ୟବସାୟଲାଭରେ ପରିଣତ କରନ୍ତି?
ଭାରତର ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି ସ୍ପୋର୍ଟସ ଜାଏଣ୍ଟର ମାଲିକ କିଏ?
ବଜାରର ପ୍ରମୁଖ ଖେଳାଳି ଡ୍ରିମ୍ ୧୧ କୁ ୨୦୦୮ମସିହାରେ ହର୍ଷ ଜୈନ ଓ ଭବିତ୍ ସେଠ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। ଏହା ଡ୍ରିମ୍ ସ୍ପୋର୍ଟସ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି, ଯାହା ଟାଇଗର ଗ୍ଲୋବାଲ, ଟିପିଜି ଏବଂ ଷ୍ଟେଡଭ୍ୟୁ କ୍ୟାପିଟାଲ ଭଳି ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ନିବେଶକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ଡ୍ରିମ୍ ୧୧ ୨୦୧୯ରେ ୟୁନିକର୍ଣ୍ଣ ମାନ୍ୟତା ହାସଲ କରିଥିଲା, ଯାହା କି ଭାରତୀୟ କଳ୍ପନା କ୍ରୀଡ଼ାରେ ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଏହା ପରେ କ୍ରୀଡ଼ା ବିଷୟବସ୍ତୁ (ଫ୍ୟାନ୍କୋଡ୍), ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ଅଭିଜ୍ଞତା ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିବିଧତା ଆଣିଛି।
ମାଇଟିମ୍ ୧୧ ଜୟପୁରର ବାସିନ୍ଦା ଏବଂ ୨୦୧୬ରେ ବିନୀତ ଗୋଦାରା ଏବଂ ସଞ୍ଜିତ ସିହାଗ ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମିଳିତ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା ।
ଏହାର ଉପଭୋକ୍ତା ସଂଖ୍ୟା ଛୋଟ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଏହା ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଟାୟାର ୨ ଏବଂ ଟାୟର ୩ ସହରରେ ଦର୍ଶକଙ୍କ ନିକଟରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲା । ଏହା ମାଇଟିମ୍ ୧୧ ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି ସ୍ପୋର୍ଟସ ପ୍ରାଇଭେଟ୍ ଲିମିଟେଡ୍ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ରୀଡ଼ାରେ କଳ୍ପନା ପ୍ରତିଯୋଗିତା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି।
ଏମପିଏଲ ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି ହେଉଛି ବ୍ୟାପକ ମୋବାଇଲ ପ୍ରିମିୟର ଲିଗ୍ ଇକୋସିଷ୍ଟମର ଏକ ଅଂଶ, ଯାହା ୨୦୧୮ରେ ସାଇ ଶ୍ରୀନିବାସ ଏବଂ ଶୁଭମ ମାଲହୋତ୍ରାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମିଳିତ ଭାବରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା । ଏମପିଏଲରେ କ୍ୟାଜୁଆଲ ଗେମ୍ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଇସ୍ପୋର୍ଟସ୍ ଏବଂ ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି କ୍ରିକେଟ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁକିଛି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
ଏହା ଏହାର ନିବେଶକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସିକୋଇଆ ଇଣ୍ଡିଆ, ଟାଇମ୍ସ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଏବଂ ଆରଟିପି ଗ୍ଲୋବାଲକୁ ଗଣନା କରେ ଏବଂ ଏହାର ଇସ୍ପୋର୍ଟସ ରଣନୀତିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଗେମିଂମଙ୍କ ଭଳି ଅଧିଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
ଗେମ୍ସ ୨୪×୭ (ରମ୍ମିସର୍କଲର ମୂଳ କମ୍ପାନୀ) ଦ୍ୱାରା ୨୦୧୯ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ମାଇ୧୧ସର୍କଲକୁ ଭବିନ ପାଣ୍ଡ୍ୟା ଏବଂ ତ୍ରିବିକ୍ରମଣ ଥାମ୍ପି ମିଳିତ ଭାବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।
ସୌରଭ ଗାଙ୍ଗୁଲି, ଶୁଭମନ ଗିଲ୍ ଏବଂ ମହମ୍ମଦ ସିରାଜଙ୍କ ଭଳି ବ୍ରାଣ୍ଡ ଆମ୍ବାସାଡରଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଏହା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ଏହାର ମୂଳ କମ୍ପାନୀର ମୂଲ୍ୟ ୨.୫ ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ଟାଇଗର ଗ୍ଲୋବାଲ ସମେତ ନିବେଶକମାନେ ଏହାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛନ୍ତି ।
କଳ୍ପନା କ୍ରିକେଟ ପ୍ଲାଟଫର୍ମର ବ୍ୟବସାୟ ମଡେଲ କିପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରେ
ଏହି କାଳ୍ପନିକ କ୍ରିକେଟ ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ଫ୍ରିମିୟମ-ପ୍ଲସ୍ ମଡେଲରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ ମାଗଣା ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ପ୍ରବେଶ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା ନଗଦ ଲିଗ୍ ରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ନାମମାତ୍ର ଶୁଳ୍କ ଦେଇପାରିବେ। ପ୍ରକୃତ ରାଜସ୍ୱ ପରିମାଣରେ ରହିଛି- ପ୍ରତି ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ କ୍ଷୁଦ୍ର-ଦେୟ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଏ ।
ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡିକ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରବେଶ ଉପରେ ଏକ ‘ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଫି’ ବା କମିସନ୍ ଆଦାୟ କରନ୍ତି – ସାଧାରଣତଃ 10% ରୁ 20% ମଧ୍ୟରେ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ୫୦ ଟଙ୍କିଆ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ୧୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ପ୍ରବେଶ କରାଯାଏ, ତେବେ ମୋଟ ପୁଲ୍ ହେଉଛି ୫ କୋଟି ଟଙ୍କା। ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ୫୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା କମିସନ ରଖାଯାଇଥିବା ବେଳେ ଅବଶିଷ୍ଟ ସାଢ଼େ ୪ କୋଟି ଟଙ୍କା ପୁରସ୍କାର ରାଶି ଭାବେ ବଣ୍ଟନ କରାଯିବ।
ରାଜସ୍ୱ ସ୍ରୋତ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି:
ପ୍ରବେଶ ଶୁଳ୍କ: କାଳ୍ପନିକ ଅର୍ଥନୀତିର ମେରୁଦଣ୍ଡ ।
ବ୍ରାଣ୍ଡ ସ୍ପନ୍ସରସିପ୍: ଆଇପିଏଲ୍ ଦଳ ଏବଂ ଲିଗ୍ ଗୁଡ଼ିକ ସହ କ୍ରସ୍-ପ୍ରମୋସନାଲ୍ ଡିଲ୍ -ଡ୍ରିମ୍ ୧୧ ଆଇପିଏଲ୍ ୨୦୨୦ର ଟାଇଟଲ୍ ସ୍ପୋନ୍ସର ଥିଲା।
ଇନ୍-ଆପ୍ ବିଜ୍ଞାପନ: ଆଇପିଏଲ୍ ସମୟରେ ଅଧିକ ଦୈନିକ ସକ୍ରିୟ ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ।
ଉପଭୋକ୍ତା ଡାଟା ବିଶ୍ଳେଷଣ: ଏକତ୍ରିତ ଆଚରଣ ଡାଟା ଅନୁଭୂତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାଏବଂ ମୁଦ୍ରାକରଣକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
ଆଫିଲିଏଟ୍ କ୍ୟାମ୍ପେନ୍: ପେମେଣ୍ଟ ୱାଲେଟ୍ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଆପ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଇକୋସିଷ୍ଟମ୍ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା।
ଆଇପିଏଲ୍: ଦ ଫ୍ୟାଣ୍ଟାସି ସିଜିନ୍
ଆଇପିଏଲ୍ ହେଉଛି କାଳ୍ପନିକ କ୍ରୀଡ଼ା ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ଇଞ୍ଜିନ୍ ରୁମ୍ । ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡିକ ଦୁଇ ମାସର ଟୁର୍ଣ୍ଣାମେଣ୍ଟ କୁ ନେଇ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାର୍କେଟିଂ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଗଠନ କରନ୍ତି । ରଣକୌଶଳ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି:
ମେଗା ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଯେଉଁଥିରେ ପୁରସ୍କାର ପୁଲ୍ ରହିଛି ଯାହା ପ୍ରାୟତଃ ମ୍ୟାଚ୍ ଦିନ ପିଛା ୧ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ।
ଟିଭି, ଓଟିଟି ଏବଂ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ସେଲିବ୍ରିଟି-ପରିଚାଳିତ ଅଭିଯାନ।
ଉପଭୋକ୍ତା ଧାରଣରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଲିଡରବୋର୍ଡ ଏବଂ ବୋନସ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ।
ମାଇ୧୧ସର୍କଲର ‘ବିଟ୍ ଦ ଏକ୍ସପର୍ଟ’ ଫିଚର ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କୁ ଶେନ୍ ୱାଟସନ୍ ଏବଂ ଗାଙ୍ଗୁଲିଙ୍କ ଭଳି କ୍ରିକେଟ୍ କିମ୍ବଦନ୍ତୀଙ୍କୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିବା ସହ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତାମୂଳକ ଗେମିଂ ସହିତ କ୍ରୀଡ଼ା ଫାଣ୍ଡୋମକୁ ମିଶ୍ରଣ କରିବାର ସୁବିଧା ଦେଇଥାଏ।
ରାଜସ୍ୱ ଏବଂ ଆଗକୁ ରାସ୍ତା
କେବଳ ଡ୍ରିମ୍ ୧୧ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୩ରେ ୬,୩୮୪ କୋଟି ଟଙ୍କାର ରାଜସ୍ୱ ହାସଲ କରିଛି ଏବଂ ୧୮୮ କୋଟି ଟଙ୍କାର ନିଟ୍ ଲାଭ କରିଛି, ଯାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ବଜାର ନେତୃତ୍ୱ ଦର୍ଶାଉଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ୨୦୨୨ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଏମ୍ ପିଏଲ୍ ୬୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଆୟ କରିଛି। ମାଇ୧୧ସର୍କଲର ମୂଳ କମ୍ପାନୀ ଗେମ୍ସ ୨୪×୭ର ମୂଲ୍ୟ ଶେଷ ଥର ପାଇଁ ୨.୫ ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଥିଲା । ମାଇଟିମ୍ ୧୧ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ବେସରକାରୀ ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ଶିଳ୍ପ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଉପଭୋକ୍ତା ଆଧାର ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଆକଳନ କରିଛନ୍ତି।
ତେବେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ଏବେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ନିୟାମକ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛି। ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୩ରେ ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଫେସ୍ ଭ୍ୟାଲ୍ୟୁ ଉପରେ ୨୮% ସାମଗ୍ରୀ ଓ ସେବା ଟିକସ (ଜିଏସ୍ ଟି) ମାର୍ଜିନ୍ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଅନେକ କଂପାନି ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଫର୍ମାଟ୍ ଏବଂ ପୁରସ୍କାର ଢାଞ୍ଚାକୁ ଅନୁକୂଳ କରିବା ପାଇଁ ଆଡଜଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା କଳ୍ପନା କ୍ରିକେଟ୍ କେବଳ ଏକ ପାର୍ଶ୍ୱ ଆକର୍ଷଣ ନୁହେଁ ବରଂ ଭାରତର ଡିଜିଟାଲ୍ କ୍ରୀଡ଼ା ଇକୋସିଷ୍ଟମର ମୂଳରେ ଥିବା ଏକ ଶିଳ୍ପ। ଆଇପିଏଲ୍ ଏହାର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ମଞ୍ଚ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବାରୁ ଡ୍ରିମ୍ ୧୧, ମାଇଟିମ୍ ୧୧, ଏମ୍ପିଏଲ୍ ଏବଂ ମାଇ୧୧ ସର୍କଲ୍ ଭଳି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ କ୍ରୀଡ଼ା ନିୟୋଜନର ନିୟମକୁ ପୁନଃଲିଖିତ କରୁଛନ୍ତି।
କଠୋର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ, ଶିଳ୍ପର ଉଦ୍ଭାବନ ଏବଂ ଉପଭୋକ୍ତା-କେନ୍ଦ୍ରୀତ ରଣନୀତି ସୂଚାଉଛି ଯେ କଳ୍ପନା ଖେଳ ଶେଷ ହୋଇନାହିଁ।
ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍: ୨୦୨୮ ଲସ୍ ଆଞ୍ଜେଲସ୍ ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଖେଳିବେ ଟପ୍-୬ ଟିମ୍