ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥା ପକ୍ଷରୁ ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲାର ରତ୍ନଗିରି ବୌଦ୍ଧ ସ୍ଥଳରେ ଚାଲିଥିବା ଖନନରୁ କିଛି ଅମୂଲ୍ୟ ଅବଶେଷ ଠାବ ହୋଇଛି।ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱବିତ୍ ଦେବଲା ମିତ୍ରଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ଏଏସ୍ଆଇ ପକ୍ଷରୁ ଶେଷ ଥର ପାଇଁ ୧୯୫୮ରୁ ୧୯୬୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ସ୍ଥାନ ଖୋଳାଯାଇଥିଲା।
ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ଓ ବିରୁପା ନଦୀ ମଝିରେ ଥିବା ପାହାଡ଼ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ରତ୍ନଗିରି ସ୍ଥାନରୁ ଏକ ଅଖଣ୍ଡ ହାତୀ, ବୌଦ୍ଧ ଦେବାଦେବୀଙ୍କ ଖଣ୍ଡଖଣ୍ଡ, ସ୍ତୁପ ଆଦି ଖନନ କରାଯାଇଛି। ଅଧିକାରୀଙ୍କ କହିବାନୁସାରେ, ସବୁଠାରୁ ଆକର୍ଷଣୀୟ ସନ୍ଧାନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଭଙ୍ଗା ହାତୀ ରହିଛି, ଯାହାର ଲମ୍ବ ୫ ଫୁଟ ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ୩.୫ ଫୁଟରୁ ଅଧିକ ।
ଏହି ଖନନରୁ ବୌଦ୍ଧ ସମ୍ପଦ ମଧ୍ୟ ମିଳିଛି ଯେଉଁଥିରେ ଏକ ବିଶାଳ ବୁଦ୍ଧ ମୁଣ୍ଡ, ବୌଦ୍ଧ ଦେବଦେବୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଖଣ୍ଡ, ଏକକ ଏବଂ ମୂର୍ତ୍ତିଭିତ୍ତିକ ସ୍ତୁପ ସହିତ ଇଟା ଓ ପଥର ରଚନା ଏବଂ ସିରାମିକ୍ ସଂଗ୍ରହ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଡିସେମ୍ବର ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହରେ ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।
ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱବିତ୍ ଦେବଲା ମିତ୍ରଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ଏଏସ୍ ଆଇ ପକ୍ଷରୁ ଶେଷ ଥର ପାଇଁ ୧୯୫୮ରୁ ୧୯୬୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ସ୍ଥାନ ଖୋଳାଯାଇଥିଲା। ଏହାପରେ ସେ ଏହି ସ୍ଥାନର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳକୁ ପଞ୍ଚମ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରଖିଥିଲେ ଏବଂ ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିକାଶ ଜାରି ରହିଥିଲା । ୧୩ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମୁସଲମାନ ଆକ୍ରମଣକାରୀଙ୍କ ଠାରୁ ଏହି ସ୍ଥାନର ଅବକ୍ଷୟ ଘଟିଥିଲା କିନ୍ତୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ୧୬ଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ସ୍ଥାନରେ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଜାରି ରହିଥିଲା । ମିତ୍ର ରତ୍ନଗିରିରେ ଥିବା ବୌଦ୍ଧ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନକୁ ନାଳନ୍ଦା ସହ ତୁଳନା କରିଥିଲେ।
Also read https://purvapaksa.com/flash-back-2024-we-the-people/
